Antalya Ticaret Borsası (ATB)’nin düzenlediği Kent Buluşmaları'nın konuğu Antalya Valisi Münir Karaloğlu oldu. ATB Toplantı Salonu'nda yapılan programda; Antalya Tarım ve Orman İl Müdürü Mustafa Özen, ATB Başkanı Ali Çandır, ATB üyeleri ve basın mensuplarıyla bir araya gelen Karaloğlu, “Hedef kaliteli üretmek, ürettiğiniz kaliteli malı da en uygun fiyattan son tüketiciye ulaştırabilmek. Hal yasasının mantığı bu” dedi. Konuşmaların ardından Çandır, Karaloğlu’na seramik kaftan hediye etti.
“KIRMIZI ET ÜRETİMİNDE YÜZDE 22 ARTIŞ”
Antalya’nın Türkiye’nin en önemli tarımsal üretim merkezi olduğuna vurgu yapan Antalya Valisi Münir Karaloğlu, “Antalya’nın iki tane başat sektörü var, turizm ve tarım. Antalya ne kadar turizm şehri ise en az o kadar tarım şehri. Türkiye’nin en önemli tarımsal üretim merkezlerinden bir tanesi. Antalya, tarımı bilen ve diğer şehirlere göre çiftçisi daha bilinçli olan bir şehir. Rakamlara baktığımızda 2017-2018 mukayesesi yaptığımızda hem bitkisel hem hayvansal üretimde Antalya tarımının büyüdüğünü görüyoruz. Yaş sebzede yüzde 2’lik, meyvede yüzde 7’lik, kırmızı et üretiminde yüzde 22’lik bir artış olduğunu görüyoruz. Bu artış Antalya’daki turizm hareketlerinin iki yıl içerisindeki gelişme potansiyeline de bağlanabilir” dedi.
“ATIKLAR EKONOMİK OLARAK DEĞERLENDİRİLMELİ”
Tarım ve Orman Bakanlığı İl Müdürlüğü, İlçe Tarım müdürlükleri, çiftçi örgütleri, ziraat odaları ve borsalar ile beraber tarım sektörünün gelişmesi ve zararlılarla mücadele için çalışma yaptıklarını söyleyen Karaloğlu, “Devlet olarak ne yaparsanız yapın çiftçi ile ortak bir noktada buluşamıyorsanız, çiftçiyi işin bir paydaşı haline getiremiyorsanız bir şey yapmanız mümkün değil. Nihayetinde işi yapacak olan çiftçinin kendisidir. Çiftçiye eğitim desteği vereceğiz çiftçiye yol göstereceğiz. Kurulması gereken bir altyapı varsa o alt yapının kurulmasında çiftçiye destek olacağız. Antalya’nın hala çözemediği belki çiftçilerin tek başına çözme şansının da olmadığı en büyük sorunlardan birisi sera atıklarının bertaraf meselesi. Bunu senelerdir konuşuyoruz ama bir türlü bertaraf edilmesini sağlayamadık. Bunu ancak tek başına her sera sahibinin de bertaraf etmesi de çok kolay değil ortak çözüm üreterek bunu çözebiliriz. Bölgesel çözümler üreterek çözebiliriz. Atıkların enerjiye dönüştürülmesi ile ilgili çalışmalar oldu. Ama hayata geçirilemedi. Ama bunu bu kent olarak çözmemiz lazım. Bertaraf etmeyince onu bir yerde biriktiriyorsun seranın köşesinde zararlınızın yaşaması için ortam oluşturuyorsunuz. Çiftçiye bunu çok iyi anlatmamız lazım. Bazı çiftçilerimiz bunu yakarak yok etmeye çalışıyor. O da doğru değil bu sefer de sera atıklarının yangınından orman yangınları ortaya çıkıyor. Onun için bunu mutlaka biyolojik metotlarla yok edecek bir mekanizma oluşturmamız lazım. Tarım il müdürlüğümüze şu an bazı metotlar üzerinde çalışmalar da yaptırıyoruz. Belki olayı çözebileceğimiz bir yol bulmamız lazım. Buna mutlaka belediyeleri Büyükşehir belediyemizi de ortak etmemiz lazım. Nihayetinde ortada tarımsal atık da olsa bir atık var. Atıkların ekonomik olarak da değerlendirilmesi lazım” şeklinde konuştu.
“15 MİLYON HİBE VERDİK”
Antalya Valisi Münir Karaloğlu, kırsal kalkınmayı destekleme programı çerçevesinde bugüne kadar Antalya’da yaklaşık 90 milyonluk hibe desteği sağladıklarını söyledi. Kırsal bölgelerde genç nüfusun tarıma yönlendirilmesi için devletin ciddi katkılar sağladığını aktaran Karaloğlu; “ Kırsal bölgelerde tarım yaşı gerçekten çok yüksek. Gittiğim tüm köylerde yaşayanların sayısı en az 65. 65 yaşında tarım yapmak mümkün değil. Bu nedenle genç nüfusun tarıma yönlendirilmesi lazım. Vatandaşın tarımsal işler kurduğu tarımsal işletmeye devletin hibesi var. Devlet 2 milyona kadar olan projenin yüzde 50’sine kadar hibe veriyor. Kırsalda genç nüfus kalmadı. Bu noktada genç nüfusu tekrar kırsala döndürmek, genç nüfusu tekrar tarımsal faaliyetler içine koyabilmek için gençleri desteklemeyle ilgili 2017-2018 de bir program uyguladık. Antalya’da yaklaşık 15 milyon hibe verdik. 500 gencimiz bu destekten istifade etti” ifadelerini kullandı.
“SERALAR TEKNOLOJİK HALE GETİRİLMELİ”
Türkiye’de örtü altı üretimin yüksek olduğuna vurgu yapan Antalya Valisi Münir Karaloğlu, örtü altı üretimde finansman sorununa dikkat çekti. Karaloğlu, “Seralarımızı daha nitelikli hale getirebiliriz. Türkiye’de çok ciddi bir örtü altı üretimi var. Ciddi bir sera potansiyeli var. Seralarımızı daha teknolojik hale getirebilirsek, Türkiye’deki örtü altı üretimini arttırabiliriz. Bunu çözebilmemiz için önce finansman modellerini çözmek lazım. Son dönemde tartışılan hal yasası ile ilgili Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, Maliye ve Hazine Bakanı Berat Albayrak’a üretim hallerindeki komisyonculukla, tüketim hallerindeki komisyonculuğun aynı şey olmadığını söyleyerek, üretim hallerindeki komisyonculuğun üretimin çok önemli bir parçası olduğunu ve buna aynı şekilde bakılmaması gerektiğini, yasal düzenleme yapılırken üretim hallerindeki komisyonculukla, tüketim hallerindeki komisyonculuğun farklı değerlendirilmesi gerektiği noktasında bilgi verdi. Albayrak, yasal çalışmalarla bu farkı da değerlendireceğini söyledi” dedi.
“EKONOMİK SIKINTILARI ANTALYA’DA HİSSETMEDİK”
2018 yılının tüm Türkiye’de sorunlu geçtiğini söyleyen Antalya Valisi Münir Karaloğlu, turizm gelirleri sayesinde Antalya’nın krizi hafif atlattığını söyledi. “Antalya bir üretim şehri buradaki halde oluşan fiyat nihai fiyat değil. Nihai fiyat ya İstanbul’da ya Ankara’da oluşuyor. 2018 yılı sorunlarla boğuştuğumuz bir yıl oldu. Ekonomik saldırılar, dövizdeki hareketlilik, inişler çıkışlar ona bağlı olarak enflasyondaki hareketlilik. Dönüp Antalya’ya baktığımızda burada başat iki sektörün hem tarım hem turizmin iyi geçmesi sebebiyle geçen sene Türkiye’de yaşanan sıkıntıları Antalya’da hissetmedik. Antalya nispeten daha rahat bir sezon geçirmiş oldu. Turizmin çok iyi geçmesi, turizme bağlı olarak da tarımın ve ticaretin de turizmin iyi geçmesinden pozitif etkilenmesine bağlamak lazım. İnşallah 2019, 2018’den daha iyi olacak” diyen Karaloğlu, “Şu an ki verilere baktığımızda özelikle turizm için daha iyi bir sezonun gelmiş olduğunu görüyoruz. Tarımda havalar yağışlı gidiyor. Yağışlar uzun sürünce de seracı için problem. Buna yapacak bir şeyimiz yok. Bunu için sadece dua edeceğiz” ifadelerini kullandı.
“DOMATES TALEBİ İKİ KATINA ÇIKTI”
Antalya’nın sadece Türkiye’yi değil dünyayı doyuran bir şehir olduğunu ifade eden Karaloğlu, “Bugün 500 milyon dolarlık tarımsal ihracatı olan bir şehir Antalya. Her geçen yıl da tarımsal ihracatımız artıyor. Rusya 2016’dan sonra önce 50 bin ton bu sene 100 bin ton domates talep edeceğini ifade etti. Rusya’nın yaş sebze meyve ihracı ihtiyacı Türkiye’de Antalya’dan daha uygun koşullarda temin etme şansının olmadığını biliyorduk. Beklediğimiz noktaya da geldi” ifadelerini kullandı.
“YÜZDE 30 KAYBIMIZ VAR”
Sebze ve meyve fiyatlarının pazarda ve marketlerde farklı olması ile ilgili konuda denetimleriniz var mı sorusuna Karaloğlu, “Hedef kaliteli üretmek, ürettiğiniz kaliteli malı da en uygun fiyattan son tüketiciye ulaştırabilmek. Hal yasasının mantığı bu. Türkiye’de maalesef üretimden tüketiciye kadar zincirimiz tam çalışmıyor. Denetim yapılıyor. Bizim tarladan çıkan ürünümüz vatandaşın mutfağına girene kadar yüzde 30 kaybımız var. Bu kaybı yüzde 5’lere getirdiğinizde zaten oradan yüzde 25’lik bir fiyat avantajınız olacak. Zinciri oluşturmadıktan sonra bu işi daha çok konuşuruz. Dün Sayın Cumhurbaşkanımızın da konuşmasında vardı. Marketlerde fiyatlar döviz yükselince yükseliyor da düşünce neden düşmüyor ifadesi vardı. Yaş sebze meyveyi kömür taşıdığımız kamyonlara yükleyip seyahat ettirmememiz lazım. Belli soğutma sistemleri olan taşıma zinciri olan bir yerden bir yere nakletmek. Alım satımını çağdaş borsa sistemlerinde oluşturarak bunları yapmak durumundayız. Sistemin tamamını konuşmamız lazım” şeklinde cevap verdi.
“ATIK TESİSİ SÖZÜ”
Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi Abdullah İnan, zeytinyağı sektörünün sorunlarını anlattı. Zeytincilik sektöründe Antalya’da 39 un üzerinde işletmemin olduğunu, sektörün temel sorununun geri dönüşüm olduğunu söyleyen İnan, atık tesisi için destek beklediklerini söyledi. Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi Abdullah İnan’ın, “Antalya’daki 39 zeytinyağı tesisini bir araya getirip tesis kuralım. Hepsinin ortak olduğu bir değerlendirme tesisi kuralım ekonomiye dönüştürelim” teklifine, Karaloğlu Tarım İl Müdürlüğü ile bir araya gelip atık tesisi yapma sözü verdi.
“YATIRIM İÇİN DESTEK”
Vali Karaloğlu’nun ardından konuşan Antalya Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, “Türkiye’nin üretim becerisi en gelişmiş kenti Antalya. Bu üretim becerisini ekonomiye yansıtmak, ülkeye katma değer yaratmak için gerek tıbbi aromatik bitkilerde gerek yaş meyve sebze üreticisi gerekse süs bitkisi üreticisi arkadaşlarımız yatırım yapmak istiyor. Antalya’da en pahalı şeylerden birisi toprak. Bizim yatırımcımız ya dışarıya kaçıyor ya da yatırım yapmaktan vazgeçiyor. O nedenle bizim hazinemizden talebimiz yatırımları hayata geçirmek için bize hazineye ait arazilerin envanterinin verilmesi ve bunların tahsis edilmesi için daha çok destek vermenizi istiyoruz. Hal yasası ile dalgalanmalar duruldu. Umuyoruz ki gelişen dünyadaki gibi fiziki olarak malı taşımadan üreticinin birlikte hareket etmesiyle paketlediği ürünlerin elektronik ortamda satıldığı bir yere doğru evriliriz. Bizim en büyük derdimiz son yıllarda sebze ve meyve fiyatlarındaki gelişmeden dolayı üreticinin ya da tarımsal ticaret yapanların itibarsızlaştırılması. Mevsimsel dalgalanmalardan dolayı arzda sorun yaşanabiliyor bu da fiyatlara yansıyor. Onun için biz tarımsal ticaret yapanların itibarları için de sizlerden destek bekliyoruz” dedi. (Haber: Eyüp Koçak-Aysel Öner)
