ANTALYA’DA BİR İLK: EK GIDA WORKSHOPU

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı, Uzman Doktor Alp TUNÇ ve Ekibi Anfaş Food Product fuarı kapsamında, “Bebeklerde Ek gıdaya geçiş ve Bebek beslenmesi workshopu” düzenledi. Biz de Antalya'da ilk kez gerçekleşen gıda workshop u ile ilgili konuştuk.

Bize düzenlediğiniz Workshop hakkında bilgi verir misiniz ?

Bebek beslenmesi bebeğin tüm yaşamını etkileyen çok önemli bir konu, ek gıdaya geçiş sürecinin doğru yönetilmesi, bebeğin gelecekte sağlıklı bir yaşamının olması açısından büyük önem taşıyor. Aileler bu süreç hakkındaki bilgileri genellikle çevrelerinde daha önce çocuk büyütmüş kişilerden veya internetten almaya çalışıyorlar ve maalesef bu konuda çok fazla yanlış uygulama yapılıyor. Bu yanlışların önüne geçebilmek, ailelerin ek gıdaya geçiş sürecini sağlıklı şekilde yönetebilmeleri için “Ek gıdaya geçiş workshoplarını” düzenlemeye karar verdik.

Ekibinizde kimler mevcut?

Ekibimiz bir Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanı Uzm. Dr. Alp Tunç, Çocuk ve Bebek beslenme uzmanı diyetisyen Fatma Altıntaş Kaplan ve Bebek beslenmesi konusunda tecrübe sahibi Chef Bilge Erk’ten oluşuyor.  Workshopta; Ben, bebek beslenmesi, ek gıdanın önemi, ek gıdaya geçiş zamanlaması, BLW (bebek liderliğinde beslenme) yöntemi ve besin alerjilerini anlatıyorum. Dyt.Fatma Altıntaş Kaplan, ek gıdaya geçişte besin öğeleri, bebeklerin sağlıklı ve dengeli beslenmesi, klasik yöntemle ek gıdaya geçiş konularında bilgi verirken Chef Bilge Erk, Bebek besinleri hazırlamanın püf noktaları, pişirme yöntemleri hakkında bilgi verip, ailelere ek gıda hazırlama konusunda pratik uygulama yaptırıyor.

Sanırım Antalya’da ilk defa böyle bir eğitim yapılıyor?

Evet böyle bir proje, Antalya için ilk hatta Türkiye için de ilk. Biz Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanları, sağlam çocuk izlemlerinde ek gıdaya geçişi anlatıyoruz. Ek gıdanın önemini, zamanlamasını, bebeklere neler verilebileceğini, hastalara ayırabildiğimiz kısa sürede anlatmaya çalışıyoruz fakat işin besin dengesi, besin öğesi içerikleri, menüler eksik kalıyor, burada diyetisyen bilgisi ön plana çıkıyor. Besinlerin hazırlanması çok önemli bir süreç, teorik olarak söylesek te, çoğumuz elimize bıçak, tava alıp mutfak tezgahının başına geçmemişizdir. İşte bu noktada Şefimiz bizlere ek gıdanın nasıl hazırlanacağını, pişirileceğini, saklanacağını uygulamalı olarak gösteriyor. Aslında planımız bu ekibin 4 kişiden oluşması; Beslenmenin psikolojik yönünü ailerlere anlatacak bir çocuk psikoloğunun da ekibimizde yer almasını planladık. Böylelikle beslenme eğitimini her yönü ile vermiş olacağız.

Bebek beslenmesinde nelere dikkat edilmelidir?

Bebek beslenmesinde en önemli konu ek gıdaya geçiş zamanlaması. Maalesef ülkemizde ek gıdaya çok erken geçiliyor. Erken ek gıdaya geçmenin bir çok sakıncası mevcut. Bu sakıncaları özetleyecek olursak;

* Ek gıdaya erken başlanan bebekler, annelerini daha az emecekleri için, bu annelerin sütleri azalır ve daha erken kesilir. Anne sütü ve formül mamalar, küçük hacimde yüksek miktarda kalori, protein ve besleyici maddeler içerirler. Ek gıdalar anne sütü ve formül mamalar kadar yoğun besleyici değildir. Bu nedenle ek gıdaya erken geçilen bebeklerde beslenme yetersiz kalır. Erken dönemde ek gıdaya geçen bebeklerde bağırsaklar, sindirim enzimleri ve bağırsaktaki emilim tüycükleri açısından yeterince gelişmediği için, ek gıdalar tam olarak sindirilemez, ek gıdadan alınması gereken besinler tam olarak alınamaz. Bağırsaklara zarar verilebilir. Erken dönemde ek gıdaya geçilen bebeklerde, ileriki dönemlerde otoimmun hastalıkların (DİYABET) ve alerjik hastalıkların (ASTIM, ALERJİK RİNİT, ALERJİK EGZAMA) gelişme riski daha yüksektir. Anne sütünün içerdiği immun sistemi destekleyen maddeleri yeterince alamayan bebeklerin bağışıklık sistemleri yeterince gelişemez, bu çocuklar daha sık hasta olur. Erken dönemde ek gıdaya geçen çocuklarda obezite ve hipertansiyon riski daha yüksektir.

Bebeklerde ek gıdaya ne zaman geçilmelidir?

Bebeğin ek gıdaya geçebilmesi için belli şartları taşıması gerekmektedir. En önemli şart bebeğin 6. ayını doldurmuş olmasıdır. Bunun yanında, başını dik tutabiliyor olması, dil itme refleksinin kaybolmuş olması (Dil itme refleksi, küçük bebeklerin yabancı cisimleri ağızlarından atmaya yarayan koruma refleksidir. Bebek ağzına konan püreyi her seferinde dili ile dışarı atıyorsa bu durum refleksin hala kaybolmadığı anlamına gelir. Bu refleks genellikle 6. ayda kaybolur.), bebeğin destekle veya desteksiz oturabiliyor olması, bebek oyuncaklarını ağzına götürüyor ve çiğneme hareketleri yapıyor olması da, bebeğin ek gıdaya geçmesi için taşıması gerekli şartlardandır.

Workshopta BLW (Bebek Liderliğinde Beslenme) metodunu anlatacağınızı söylediniz, bize BLW metodu hakkında bilgi verebilir misiniz?

BLW metodunda klasik yöntemden farklı olarak beslenme miktarları tamamen bebeğe bırakılmıştır. Aile bebeğe yenilebilecek gıdaları sunar, bu gıdadan yeyip yememek, az veya çok yemek tamamen bebeğin seçimidir. Gıda hazırlandıktan sonra, bebeğin mama sandalyesinin tepsisine konulur ve bebeğin gıdayı keşfetmesi beklenir. BLW metodu ile ek gıdaya geçmenin bazı avantajları ve dezavantajları vardır. 

BLW metodunun dezavantajları neler?

 BLW metodunda beslenme, bebeğin önderliğinde devam ettiği için klasik yöneme göre daha yavaş ek gıdaya geçilir. ilk aylar beslenmeden daha çok gıdaları tanıma ile geçer. Bebek gıdayı tutar, sertliğini hisseder, koklar, rengini inceler ve tadına bakar. Daha sonraki aylarda bir parça koparıp, yemeye çalışır. BLW metodunda, klasik yönteme göre bebek, beslenmede çok daha aktif rol oynar. Dolayısı ile kendine verilen besinleri alır, mıncıklar, yere atar. Bu nedenle Çok titiz aneler için de çok uygun bir seçim olmayabilir. Bu metodda bebeğe kendi kendine beslenmesi için çok daha uzun zaman verilir. Oysaki klasik yöntemde zaman hakimiyeti neredeyse tamamen bebeği besleyen kişidedir. Bu nedenle BLW metodunun zaman açısından dezavantajlı olduğu düşünülse de bebek beslenmeye başladıktan sonra aile ile birlikte masaya oturup kendi kendine besleneceği için zaman açısından çok daha avantajlı hale gelecektir.

BLW metodunun önemli avantajları neler?

-BLW ile yemek yemek çok keyiflidir. Çünkü bu metodda hakimiyet tamamen bebektedir, ek gıdayı ne hızla, ne kadar yiyeceğine, hangisinden başlayıp ne sürede bitireceğine tamamen bebek karar verir. Bu nedenle beslenme saatleri bebek için keşiflerle dolu bir aktivite zamanı olur. Bebeklerin ileride iştahlı bir birey olmaları biraz da ek gıdaya geçiş ve sonraki dönemdeki beslenme alışkanlıkları ile ilgilidir. BLW metodu bebeklerin damak tadlarının oluşmasına yardımcı olur. Yemek zamanları sadece beslenme zamanları değildir. Aynı zamanda sosyal zamanlardır.BLW ile beslenen bebekler daha sosyal olur. BLW metodu ile beslemenin en önemli avantajı bebeğin özgüveninin gelişmesidir. Bebek tamamen kendisi beslenir. Besleneceği miktara ve beslenme hızına kendisi karar verir. Henüz 6. ayda kendi kararlarını vermeye başlayan bir bebeğin özgüveninin gelişmesi doğal bir sonuçtur. BLW metodunda sunulacak gıdalar bebeğin kolayca kavrayacağı ve elinden taşacak kadar olmalıdır. Bunun için parmak gıdanın serçe parmağınız kalınlığında ve işaret parmağınız uzunluğunda olması uygundur. İlk birkaç ay boyunca bebeğin gıdayı tanımasını istediğimizi, bu aylarda bebeğin çoğunlukla gıda ile oynayacağını sonrasında ağzına götürüp gıdayı koparacağını yeniden hatırlatmak istiyorum.

Workshopta pratik uygulama olarak neler yapılıyor?

Workshopu seminerlerden ayıran en önemli fark; annelerin pratik uygulama yapması. Annelerimiz Şefimiz eşliğinde Kavanoz maması, labne peyniri, lor peyniri, bebek ekmeği, bebek bisküvisi, kemik suyu, bebek köftesi yapıyorlar. Mutfakta pratik ile teorik çok farklı. İstediğiniz kadar teorik bilgi sahibi olun, tezgah başına geçip te ek gıdayı hazırmadıkça herşey havada kalıyor. Markette satılan ürünlerin hepsinin içerisinde birtakım koruyucu maddeler mevcut. En değerli varlıklarımız, bebeklerimizi içerisine koruyucu kimyasallar katılmamış besinlerle beslemek, onun ileride sağlıklı bir hayatının olması için büyük önem taşımaktadır.

Son olarak okuyucularımıza söylemek istediğiniz bir husus var mıdır?

Sağlığımızın aslında yediklerimizle ilişkili olduğu bilinen bir gerçek. Düzenlediğimiz ek gıda workshopları ile bebeklerimizin sağlıklı olmalarını sağlamaya çalışıyoruz. Önce Antalya ili sonrasında da tüm Türkiye’de düzenlemeyi planladığımız Ek gıda workshoplarına tüm bebek annelerini davet ediyoruz. Aileler Workshop duyuralarını İnstagram adresimden takip edebilirler. (Röportaj: Eyüp Koçak)