Pandemi Döneminde Sınav Kaygısı İle Baş Etmenin Yolları

Güven Hastanesi Psikoloji Bölümünden Klinik Psikolog Nihan Kavurmacı, "Kişinin sınava yüklediği anlamlar, sınav ile ilgili zihinde oluşan olumsuz imajlar, sınav sonrası duruma ilişkin atıflar ve elde edilecek sonuca yüklenen önem, sınav kaygısının oluşmasında etkilidir" diyerek, sınav kaygısı ile baş etmenin yollarını anlattı.

Covid-19 salgını, tüm insanlık için kaygı verici olmakla birlikte çocuk ve gençlerde de duygu durumu değişikliklerine yol açıyor. Türkiye'de pandemi süreci devam ederken, lise ve üniversitelere giriş sınavları gençler için başarı düzeylerinin belirleneceği bu dönemde taşıdıkları sınanma kaygılarına sağlıklarını koruyabilmenin endişesini ekliyor. Güven Hastanesi Psikoloji Bölümünden Klinik Psikolog Nihan Kavurmacı, pandemi döneminde sınava girecek öğrencilere sınav kaygısı ile baş etmeleri için önerilerde bulundu. Sınav kaygısını, "Öğrenilen bilginin sınav sırasında etkili bir biçimde kullanılmasını engelleyen ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygı" şeklinde açıklayan Nihan Kavurmacı, kişinin bilgi ve becerilerinin belirli ölçütlerle incelenip değerlendirilmesi durumunda yaşadığı işlev bozucu endişe haline sınav kaygısı denildiğini belirtti.

Sınav kaygısının belirtileri nelerdir?

Klinik Psikolog Nihan Kavurmacı, sınav kaygısının belirtilerini şöyle sıraladı:

"Kişinin sınava yüklediği anlamlar, sınav ile ilgili zihinde oluşan olumsuz imajlar, sınav sonrası duruma ilişkin atıflar ve elde edilecek sonuca yüklenen önem sınav kaygısının oluşmasında etkilidir. Sınav kaygısının belirtileri; huzursuzluk, endişe, tedirginlik, sıkıntı, başarısızlık korkusu, çalışmaya isteksizlik, uyku düzeninde bozukluklar, dikkat ve konsantrasyon sorunları, anlama güçlüğü olarak sıralanabilir. Fiziksel belirtileri ise; taşikardi, titreme, ağız kuruluğu, iç sıkıntısı, terlemedir. Öğrencilerde gözlenebilecek bu belirtilerin varlığı, başarının gerçek bir biçimde etkilenmesine yol açmaktadır."

Sınav kaygısının sınav başarısı üzerine etkileri nelerdir?

Sınava yönelik işlevsel kaygı ya da heyecanın sınava ilişkin motivasyonu arttırıcı olup başarıyı sağlayabileceğini, işlevselliği bozan sınav kaygısı durumunda öğrenilen bilgiyi aktaramama, okuduğunu anlayamama, düşünceleri organize etmede zorluk, dikkatin azalması, sınavın içeriğine değil kendisine odaklanma hali, zihinsel becerilerde zayıflamanın gözlenebildiğini ifade eden Nihan Kavurmacı, "Sınava ilişkin gerçekçi olmayan beklentiler ve yorumlar, kişinin kendi davranışlarını denetleyememesine ve doğal olarak başarısızlığa neden olabilir" diye konuştu.

Sınav kaygısıyla baş edebilmek için neler yapılabilir?

Sınav kaygısı ile başa çıkma yöntemlerini sınava ilişkin düşüncelerin ve inançlarını yeniden gözden geçirmek, sınavın sonucuna yönelik olumsuz senaryolar yerine gerçekçi verilerle hareket etmek, nefes ve gevşeme egzersizleri yapmak, kaygıyı bastırmak yerine onu kabul etmek ve tanımaya çalışmak, dikkati başka noktalara odaklamak olarak sıralayan Kavurmacı, "Yaklaşmakta olan sınava girecek öğrenciler, çalışma alışkanlıklarını ve sınava yönelik tutumlarını değerlendirerek yeni bir zihinsel yapılanma oluşturabilirler. Zamanı iyi değerlendirmeliler. Beslenme ve uykuya önem vermeliler. Çalışmaları son günlere bırakmayıp, uygun yöntemlerle kaygıyı azaltabilirler" ifadelerini kullandı.

Sınava girecek öğrencilere pandemi önlemleri tavsiyesi

"Covid-19 salgınına yönelik önlemlerle sınava girecek öğrencilerin dikkat etmeleri gereken noktalar olduğunu belirten Klinik Psikolog Nihan Kavurmacı, "Pandemi sürecinde alınan tedbirlerle sınava girmek durumunda olan öğrencilerin, yaşayabilecekleri olası heyecan ve kaygı durumunda, kontrolün kendilerinde olduğunu hatırlamaları, yanıtlarını bildikleri sorulardan başlamaları, gevşeme için kendi yöntemlerini kullanmaları uygun olabilir" açıklamasında bulundu.

Kavurmacı, bu süreçte ailelerin sınava girecek çocuklarına yaklaşımlarının nasıl olması gerektiği konusunda ise şu tavsiyelerde bulundu:

"Aileler sınava girecek çocukları için sınava ilişkin konuşmalarda özenli davranmalılar. Sınavı yüceltmemek ve başarı için bir amaç değil araç olduğunu vurgulamalılar. Olumlu geri bildirimlerde bulunmak, destekleyici olmak, yüreklendirici davranmak ve koşulsuz sevildiklerini hissettirmek bu dönemde gerekli ve önemlidir. Son olarak sınav sonrasında kişinin kendini ödüllendirmesi, keyif verebilecek etkinlikler planlaması, eksikleri belirleme ve geleceğe yönelik hazırlık yapmak sürecin sağlıklı tamamlanmasında yardımcı olabilir."

Antalya Son Haber