Kahraman Köktürk

Bugün köşe yazısını Vecihi Hürkuş beyefendinin hatıra yazılarına bırakıyorum. Sosyal medya da Vecihi Hürkuş sayfası var ben takip ediyorum. Sizler de takip edin isterseniz

"VECİHİ TAYYARESİ"

"BU SIRADA YENİ BİR VAZİFE İLE EDİRNE'YE HAREKETİM EMREDİLDİ."

"Edirne'ye, terk edilen bir tayyareyi almak için gelmiştik. Mayıs sonlarına tesadüf eden bu seyahatte beraberimde baş makinist Eşref ve muavini İrfan Beyler vardı. Bulduğumuz tayyare İtalyan yapısı iki motorlu Kaproni tipinde, 9 yolcu taşımaya mahsus, mükemmel bir tayyare idi. Tayyareciler bir motor arızasını sebep göstererek buraya indikten sonra tayyareyi terk ederlerken, Türklere hediyemiz olsun demişler!

Bu güzel tayyare memleketimize ilk defa gelen büyük bir tayyareydi. Tabii biz, sevinçle tayyarenin, seyahate mani olan arızalarını araştırmaya başladık. Çok uğraşmadan bulduğumuz basit arızaları kolaylıkla hallettikten sonra, kısa bir zamanda hazırladığımız bu muazzam tayyare yeni işaretleriyle daha da güzel bir hal almıştı.

Ben daha ziyade küçük tayyareleri sevdiğim halde bu tayyarenin bütün konforu haiz kabini ve azametli hali insana büyük bir sefine kaptanı zevk ve gururu veriyordu. Şüphesiz böyle bir sefine ile uçmanın zevki de büyük olacaktı. İşte o imkânı doğurmaya ve bu güzel hava gemisini uçuşa hazırlamaya uğraşıyorduk.

O gün üzerimde büyük bir neşe ve gereğinden fazla tedbirli bir kaptanlık hali vardı. Sabah erken tayyarenin her noktasını ayrı ayrı gözden geçiriyor, motörlerin son tecrübelerini inceden inceye kontrol ediyordum. Makinistim Eşref’in çok titiz olduğunu bildiğim halde ben de geniş bir hassasiyetle bu güzel esere dikkatten geri kalmıyordum. Nihayet makinistlerim beraberimde olarak ilk tecrübeye yükselmiş ve parlak bir günün mavi semasında yüzmeye başlamıştık.

O andaki duygularım: Tayyaremiz o kadar büyüktü ki, tekrar yere sığmayacak sanıyor ve yere dönmeyecek bir hayatın başladığım hisseder gibi oluyordum. Hele motörlerin de ilerisinde bulunan kaptan mevkiinin hâkim mahalli ve görüş hali başka bir zevk veriyordu.

Uzun bir tecrübeden sonra motörleri susturdum ve geniş kanat satıhlarımız üzerinde çayıra doğru kaymaya başladık. İdaresi, en hafif tayyareler kadar kolay olan bu tecrübeyi muvaffakiyetle başardıktan sonra seyircilerden birçok kimseleri de yanıma alarak on bir yolcu ile tekrar havalandık ki, yurdumuzda hava nakliyesinin ilk halk hizmeti telakkisine vesile olan bu uçuş büyük bir ölçüde sempati toplamıştı.

Edirne'den dönüş de hayli heyecanlı olmuştu. Bütün eşyalarımızı bir kamyona doldurur gibi tayyareye yerleştirdikten sonra yerden ayrılmış ve cenup istikametinde uçmaya başlamıştık. Bu uzun yolumuz kesif bulutlarla örtülü olmasaydı, seyahatimizin zevkine payan olmayacaktı. Etrafımızı saran yağmur ve sis tabakaları arasında uzun süren bir mücadele ile nihayet bizi sabırsızlıkla bekleyen arkadaşlarımız arasına indik. Bu suretle ordumuza güzel bir nakil vasıtası kazandırmıştık. Kuvai Havaiye Umum Müfettişliği bu tayyarenin ismini hizmet mükâfatı olarak ismimle adlandırmıştı."

TVHMD @tayyarecivecihi.com

Havacılık Tarihinde Türkler–2 s:130;

“İki mürettebat ve 9 yolcu taşıyabilen (2x450 B.G. Lorrai Dietrich) motorlu çift kanatlı İtalyan Gadroni yolcu uçağı arıza nedeniyle Edirne’ye inmek zorunda kalmıştı. İtalyan’lar uçağı onaramamış, Türkiye’ye armağan olsun diye bırakıp gitmişlerdi. Pilot Vecihi Hürkuş ve makinist Eşref ve İrfan Edirne’de uçağı onarmışlardır. 1 Haziran 1923’te tecrübe uçuşunu takiben İzmir’e inmişler ancak yedek parça yokluğu edeniyle uçak bir daha uçurulamamıştı. Uçağa ^”Vecihi” adı verilmişti.”

THvK Uçak Albümü s:61-62:

Capronı CA-3 uçağı ile dünya turuna çıkan İtalyan havacılar Mayıs 1923 tarihinde motor arızası nedeniyle Edirne'ye zorunlu iniş yapmış ve uçağı Edirne'de bırakarak ülkelerine dönmüşlerdir. Uçak, İtalyan hükümeti tarafından Türkiye'ye hediye edilmiştir. Edirne'ye gönderilen Plt. Astsb. Vecihi (Hürkuş), baş makinist Eşref Bey ve yardımcısı İrfan tarafından tamir edilen uçak, 7 Haziran 1923 tarihinde yapılan deneme uçuşu sonrasında Plt. Astsb. Vecihi (Hürkuş) tarafından uçurularak İzmir'e getirilmiştir. "Vecihi" ismi verilen uçak yedek parçasızlık yüzünden bir daha kullanılamamıştır.