Binali Efe / KONUK YAZAR

Barışın, kutsallığın, adaletin, sağlığın ve bolluğun sembolü dür.
Akdeniz efsanelerindeki adı “Hayat ağacı” Zira Zeytin ağacı yüzyıllarca yaşayandır.
Ayrıca. “Bütün ağaçların prensesi“ olarak da adlandırılıyor.
Söylencelere göre, aynı zamanda Tanrıça Athena’nın da kutsal ağacı. Kazılardan çıkan sonuçlara göre
ise zeytin tarımı en az 5000 yılık.
Türkiye’de, zeytin ağacının ana yurdu Ege ve Akdeniz bölgesidir. Ancak Güney Anadolu bölgelesin de
bol miktarda bulunmakta.
İzmir yarımada bölgesinde, Güzelbahçe, Çeşme, Seferihisar, Menderes ve Selçuk güzergâhı üzerinde
yaşları 300 ila 2000 bin yaş arasında zeytin ağaçları vardır.
Örneğin Edremit zeytinin yağı meşhur olduğu kadar, Gemlik zeytini de sofralıktır.
Ege ve Akdeniz, zeytin üreticileri hasat zamanı sabahın erken saatlerinde başlıyor. Önce fileler
ağaçların altına seriliyor. Uzayıp kısalabilen saplı elektrikli çırpma makinası veya el tırmığı ile zeytin
tanelerini ağacın alt ve en üst dalları silkerek ( çırparak) filenin üstüne dökülenleri daha sonra
çalışanlar tarafından yaprak ve dallar ayıklanır ve kasa veya çuvallara doldurulur.
Sonra mı?
Traktör römorkuna yükledikten sonra fabrika yolculuğu başlar.
Fabrikaya, zeytin tanesi getiren çiftçiler bir veya iki gün sıra beklemek durumundalar. Sırası gelen
zeytinler bant üzerine düğüldüğünde, üzerine üflenen hava ile yapraklar ve toprakları ortadan
kaldırıyor ve sadece zeytin taneleri kalıyor.
Sonra…
Zeytin taneleri yıkama ünitesinden geçerken üzerine tazyikli bir su ile tüm zeytinler yıkanıyor. Yıkanan
zeytinler bir kafese konduktan sonra zeytinleri çekirdekleriyle birlikte parçalanıyor, sonra yoğrulma
aşamasına geçiliyor.
En kaliteli zeytinyağı elde etmek için 15-20 dakika yoğrulma süresi yeterli oluyor. Taneler yağana
dönüştürüldükten sonra 5.10.15 ve20 litrelik saklama kaplarına dolduruluyor.
Zeytin’in, bahçeden fabrikaya gidişi ve yağa dönüşünün serüveni bitmiş olmuş oluyor.
Zeytinyağı içindeki asit alınması ise ayrı bir işlem ve tecrübe gerekir. En bilindik işlem; 20 litre
zeytinyağı kapının içine çorap, süzgeç veya tüle benzer beze bir avuç kaya tuzu koyup ağzı sıkıca
başlanıp kapın içine atılır ve kapın ağzı da gene hava alacak şekilde bir tülle bağlanır. Bir ay gibi bir
zaman sonra yağ içindeki asit alınmış olur.
Kahvaltı soframızın baş tacı, yemeklerimizi lezzeti, vücudumuzun şifası ve kaynağı zeytinyağını elde
edilmesinde nasıl bir emek olduğunu gördükten sonra çiftçilerin hakkı ödemez olduğuna bir daha
şahit olup kanaat getirdim.
Binali Efe