Ayhan: “Batıyoruz”

Girdi maliyetleri arasında en önemli yere sahip olan yem fiyatlarının çok yüksek olduğunu dile getiren Antalya Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı İlhan Ayhan, zarar edenlerin hayvancılık üretiminden çekildiğine dikkat çekti. “Toplu olarak batıyoruz” diyen Ayhan, ithalatın çözüm olmadığını vurgulayarak kalıcı çözümün hem tarımda hem de hayvancılıkta girdi maliyetlerinin düşürülmesi olduğunu vurguladı. Yakın zamanda et fiyatlarına yüzde 10-15 civarında zam gelmesinin beklendiğini belirten Ayhan, üreticiyi kurtaracak karkas et fiyatının 35 TL olduğunu kaydetti. Ucuz et döner konusunda da açıklama yapan Ayhan, vatandaşlardan güvendikleri yerlerden et tüketmelerini istedi. Türkiye’deki kişi başı et tüketiminin yıllık ortalama 15 kilogram civarında olduğunu hatırlatan Ayhan, dünyada 100 kiloya kadar et tüketen ülkeler olduğunu belirterek sağlık açısı bakımından et tüketmenin artırılması gerektiğinin altını çizdi.

“ÜRETİCİ İTHALLE TERBİYE EDİLMEYE ÇALIŞILDI”

2018 ve 2019 yıllarında üreticilerin ithalle terbiye edilmeye çalışıldığını belirten Ayhan, “Kırmızı ette açığımız olduğu için ithalat gerekiyordu. Yalnız ithalat da olsa ölçülü olması gerektiğini, gelen ithalatın çok yanlış olduğunu söyledik. Aşırı derecede donmuş ve karkas etlerin gelmesi bizim yerli üreticimizi zarar ettirdi. İthalat getirilebilir ama kendi üreticinizi zarar ettirecek şekilde gelmesi çok yanlıştı. Cumhurbaşkanımızı yanılttıklarını düşünüyorum. Bu ülkede kırmızı et açığı varsa kendi üreticisini mağdur etmeyecek kadar ithal edilmeli. İthalat serbest deyip çaycı, çorbacı kırmızı donmuş et getirmemeli” dedi.

“900 OLAN ÜYE SAYIMIZ 750’YE DÜŞTÜ”

Ekonomik kriz nedeniyle artan döviz kurunun yem fiyatlarını yükseldiğini belirten Ayhan, “Geçen sene 55 TL’ye aldığımız yemlerin fiyatları şuan 80 ila 100 TL arasında değişiyor. Yem fiyatlarında yüzde 35-40 artış var. Mazotta, elektrikte de aynı şekilde artış yaşandı. Bu durumda ülkemizde karkas etin fiyatının 30-31 TL olması bir noktada bakıldığında kötü değildir. Ancak girdi fiyatlarının yüksek olmasından dolayı üretici zarar ediyor. Birlik olarak 2018 yılında 900 üyemiz varken şuan bu sayı 750’ye düşmüş durumda. İstifa edenlere sorduğumuzda ‘zarar ettik, üretimden çekiliyoruz’ diye cevap veriyorlar. Zaten ülkemizde gençleri zor şartlarda üretime sokuyoruz. Bu işin sürdürebilmesi için üreticilerin para kazanması gerekiyor. Para kazanmayan üretici maalesef sektörden ayrılıyor” diye konuştu.

“GİRDİ FİYATLARI İRDELENMELİ”

Daha fazla ithalata hazırlıklı olunması gerektiğini ifaden eden Ayhan, üreticilerin sadece Antalya’da değil ülke genelinde üretimden ayrıldığını vurgulayarak şunları dile getirdi:

“Üretimden ayrılan üreticiyi para kazanıldığı zamanda da üretime geri getirmek çok zor oluyor. Onun için mevcut üreticimizin zarar ettirilmemesi lazım. Bu ülkede et fiyatlarını kontrol altında tutulabilmenin çözümü ithalat değil, girdi maliyetlerinin düşürülmesi. Girdi maliyetleri düşürülürse biz eti 31 TL’den değil 28 TL’den bile keseriz ama 90 TL’ye yem alırsak, 6 liraya mazot kullanırsak, elektrik fiyatları yükselmeye devam ederse bu mümkün değil. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ile Tarım ve Orman Bakanımız Bekir Pakdemirli tarafından girdi maliyetlerini oluşturan ürün fiyatlarının yeniden irdelenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ham madde dediğimiz yem fiyatlarının acilen çözümünü bekliyoruz. Çünkü toplu olarak batıyoruz. Bu ülkede yem fiyatlarını çözmeden et fiyatları sorununu çözemeyiz.”

“ÜRETMEYEN ÜLKE OLMAZ”

“Üretmeyen bir ülke olmaz. Biz üretimde, tarımda kendi kendimize yeterken, şuanda yetmez hale geldik” diyen Ayhan, “Arpa, buğday, saman bizim için olmazsa olmaz. Bunları üreten köylüler de mazot, gübre ve enerji fiyatları yüksek olduğundan dolayı para kazanamıyor. Onlar da girdi maliyetleri yüksek olduğu için 100 dönüm ekecekse 50 dönüm ekiyor. Üretimin daha da artması için girdi fiyatlarının düşürülmesi şart” ifadelerini kullandı.

“YÜZDE 10-15 ZAM BEKLİYORUZ”

Şuan ki şartlarda üretimin yapılabilmesi için etin 35 TL olması gerektiğini söyleyen Ayhan, “31 TL’ye dana kesiyoruz. Et ve Süt Kurumu ‘32 TL’ dedi. Bu fiyat hala bizi kurtarmıyor. Bizi kurtaracak fiyat 35 TL’dir. Bu sefer de kasapta etin fiyatı 55-60 TL’yi bulacaktır. Onun için girdi maliyetleriyle ilgili çalışmalar yapılmalı. 1 – 1 buçuk ay içerisinde yüzde 10 – 15 gibi bir fiyat artışı bekleniyor. Çünkü, erkek dananın bir kısmı kurbana gittiği için azaldı. Fiyat artışı vatandaşı olumsuz etkileyecek ama bir kıymanın 45-50 TL olması çok değil” diye açıklama yaptı.

“100 GRAM ETİN YÜZDE 25’İ YAĞ”

Son günlerde Türkiye ve Antalya’da ucuz et döner furyası görüldüğüne dikkat çeken Ayhan, şöyle konuştu:

“Döner fiyatlarının ucuz olmasının iki sebebi var. Birincisi garsonsuz self servis yapılması. İkincisi ise, yağ oranlarının çok yüksek olması. Normal dönerde olmaması gereken yüzde 25’lik yağ. 100 gram döner aldığımız zaman bunun 60-65 gramı et. Üzerinde soğan ve kavram yağı takviyelendirilerek 100 gram olarak satılmakta. Bu etler sağlığa zararlı değil ama yağ oranı fazla olmamalı. Yağ oranın fazla olması insan sağlığına zararlıdır. Bu doğru değil ve standardın dışında. Bunun denetlenmesi gerekiyor. Yüzde 3 yerine yüzde 25 yağ kullanılırsa sağ göstererek sol vurma gibi aldatmadır. Bunun önüne geçmek için denetimleri sıklaştırmak gerekir. Sağlıklı bir et döneri yemek istiyorsak en az 100 gramının 18 TL’nin altında olmaması lazım. Çok fazla da olmamalı. 18-20 lira normaldir.”

“ETİ GÜVENİLİR YERLERDEN TÜKETİN”

“Ucuz etin suyu yavan olur” diyerek ucuza satılan döneleri önermeyen Ayhan, “Et güvenilen yerlerden tüketilmeli. Gerekirse nerelerden alındığının belgesi sorulmalı. Kasabı, restorandı çok fazla değiştirmek doğru değil. Vatandaşlarımıza güvenmedikleri yerlerden, hazır ürünlerden kaçınmalarını tavsiye ediyorum” açıklamasında bulundu. HABER: YUSUF KATRAĞ