Çetin’den program uyarısı

Antalya Ticaret ve Sanayi Odası’nın (ATSO) Eylül ayı olağan meclis toplantısı, dün odanın meclis salonunda gerçekleştirildi. Bir aylık faaliyetlerle ilgili meclis üyelerine bilgi verilen toplantıda konuşan ATSO Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, küresel iklim grevi haftasına dikkat çekti. Çetin, siyasetteki gerginliğin ne kadar anlamsız olduğunun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Büyükşehir belediye başkanlarını ağırlamasıyla ortaya çıktığını söyledi. Ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Çetin, kredi faizlerindeki düşüşün ekonomiye olumlu yansımaya başladığını söyledi. Arap ülkeleriyle turizm konusunda ortak adımlar atılabileceğini belirten Çetin, Antalya verilerinin Türkiye ortalamasına göre daha iyi olduğunu kaydetti.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİNLİKLERİ

İklim değişikliği konusunda Cuma eylemleri başlatan Finlandiyalı öğrenci 16 yaşındaki Greta Thunberg’i hatırlatan Çetin, tüm dünyaya yayılan hareketle iklim konusunun Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda gündeme geldiğini hatırlattı. İklim değişikliğiyle ilgili geçtiğimiz Cuma günü Kaleiçi sergisinin açıldığına işaret eden Çetin, önümüzdeki Cuma günü de Antalya Kültür Sanat’ta sergi açılacağını belirterek, önümüzdeki aylarda da iklim değişikliğinin ekonomiye ve sektörlere etkisi üzerinde duracaklarını kaydetti.

“GERGİNLİĞİN NE KADAR ANLAMSIZ OLDUĞUNU GÖRDÜK”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Büyükşehir belediye başkanları ile gerçekleştirdiği toplantının önemli olduğunu vurgulayan Çetin, “Yerel seçimlerdeki gerginliğin ne kadar anlamsız olduğunu herkesin görmüş olmasını temenni ediyorum. Siyasetin görevi sevgi ve saygıyla toplumu birleştirmek olmalı. Türkiye’nin ekonomik ve yerel sorunları, siyasetten bilimsel, teknik çözümler, stratejiler beklemekte. Önümüzdeki aydan itibaren bu yönde bir gelişme olmasını diliyoruz” dedi.

“TURİZMDE ORTAK ADIMLAR ATILABİLİR”

Antalya’da gerçekleştirilen Türk-Arap Ticaret Odaları Birliği toplantısı kapsamında Mısır, Ürdün, Irak, Katar, Cezayir, Körfez ülkelerinden Ticaret ve Sanayi Odaları Birlikleri Başkanlarının ATSO’ya geldiğini hatırlatan Çetin, “Arap ülkeleri Türkiye’nin ihracatında, müteahhitlik hizmetlerinde, turizmde, konut satışlarımızda önemli bir pay almakta. Bu nedenle odamızda yaptığımız toplantıda bu ülkelerle ilişkileri güçlendirmeyi konuştuk. Biz zaten URGE gruplarımızda bazı ülkeleri hedef almıştık. Bu çalışmaları yoğunlaştıracağız. Turizmde Antalya Arap ülkeleri için çok çekici olmayabilir, fakat Isparta, Burdur, Korkuteli, Elmalı gibi bölgelerimizde turizmde de ortak adımlar atılabilir” diye konuştu. 

SOKAK ŞENLİĞİNE DİKKAT ÇEKTİ

Düzenledikleri “Sokakta Şenlik Var” etkinliğine dikkat çeken Çetin, “Kent merkezimizde sosyal ve kültürel hayatı canlı tutmak, günlük hayatı eğlenceli hale getirmek turizm ve ticaret için gerekli. Bu konuyu yıllarca konuşup durduk. Bu yıl nasıl Saklıkent’te Beyazdan Maviye etkinliğiyle bir adım attıysak, bu şenlikle de bir adım attık. İlk deneyim olmasına rağmen çok güzel geri dönüşler aldığımızı görüyoruz. Özellikle kortejler çok ilgi gördü. Gelecek yıl turizmcilerimiz de katkı verecekler. Belediyelerimizle birlikte kapsamını genişleterek devam edeceğiz. Hatta ilçelerimize ve kent merkezinde ticaretin yoğun olduğu noktalara yayabiliriz” açıklamasında bulundu.

IŞIKLANDIRMA VE PROGRAM UYARISI

Kentteki ışıklandırma ve programlara dikkat çeken Çetin, “Yılbaşına 3 ay kaldı. Bu yıl da Aralık ayında yılbaşı ışıklandırmasını konuşmaya başlamayalım, Şimdiden bir koordinasyon gurubu kurulsun ve hazırlık yapsın. Valimiz turizmi geliştirmek için bu konularda destek olmakta. Fakat elbette ki, asıl iş belediyelerimizin. Ayrıca Antalya'nın yıllık etkinlik programlarını önceden belirleyip birkaç dilde yayınlamalıyız. Antalya’nın 2020 etkinlik programı en azından tarihler ve genel hatlarıyla şimdiden belli olmalı. Bunu hem kendi vatandaşımız hem de Antalya'ya gelen yabancılar için yapmalıyız. Hatta acentalarla işbirliği yaparsak turizme de katkısı yüksek olur” ifadelerini kullandı.

“EL SANATLARINI YAŞATMALIYIZ”

Antalya tarihinde önemli bir yeri olan Sobacılar Çarşısı’nın varlığından çok fazla kişinin haberi olmadığını söyleyen Çetin, Bakırcılık gibi geleneksel el sanatlarının yaşatılması ve desteklenmesi gerektiğinin altını çizdi. “Günümüzde kenti, Demirciler Çarşısı gibi yerleri, bir caddeyi, tanıtmak ve duyurmak için en önemli araç internet ve sosyal medyadır” diyen Çetin, şunları dile getirdi:

“Bu gerçek ortadayken; halen bu konuya gerekli dikkati vermiyoruz. Halen Antalya’nın kapsamlı, güçlü, sürekli güncellenen, kurum ve kuruluşların içerik aktardığı bir web sayfası yok. Bunun için Bakanlık, Valilik, belediyeler hep birlikte çalışmalıyız. Antalya Tanıtım A.Ş. gibi bir kuruma görev verilmeli. Bunun bütçesi ve kadrosu oluşturulmalı ve bu web sayfası hızla hayata geçmeli.”

“İŞLETMELERİN GELECEĞİ DİJİTALLEŞMEYE BAĞLI”

Antalya Dijital Hafıza Haritası projesi kapsamında Antalya’nın tarihi ve turistik yerlerini, bu yerlerin hikayelerini dijital ortama aktardıklarını ve mobil aplikasyonunu yaptıklarını bildiren Çetin, “Bunun içinde Demirciler çarşısı, Yivli minare, Atatürk Evi, Zeytinpark, camilerimiz, plajlarımız, kadınlar plajı gibi 263 yer ile ilgili bilgiler yer alacak. Bu projeyle Antalya’lı olduğu halde Antalya’yı tanımayana ve turistlere Antalya’nın tarihi değerlerini anlatmış olacağız. Maalesef bu internet ve dijitalleşme konusunu halen yeterince anlayamadık, anlatamadık. Artık perakende ticaret, restoran gibi birçok işletmenin geleceği dijitalleşmeye bağlı. Bu konuyu bıkmadan, usanmadan çalışacağız” diye konuştu.

“FAİZLERDEKİ DÜŞÜŞ EKONOMİYE YANSIMAYA BAŞLADI”

Ekonomide son günlerde bazı verilerde iyileşme görüldüğünü belirten Çetin şunları söyledi:

“Kredi faizlerinde düşüş ekonomiye yansımaya başladı. Ağustos ayında konut satışında canlanma oldu. Eylül’de otomotiv sektörü satışında kıpırdandı. Olumlu verilere rağmen tüketici güveninde tekrar azalma ortaya çıktı. Ağustos’ta döviz düştüğünde tüketici güveninde iyileşme olmuştu. Eylül’de döviz arttı, tüketici güveni yeniden düştü.  Hatta 55 gibi dip bir noktaya düştü. Dünyada faiz indirimleri devam ediyor. Dünyadaki ve bizdeki faiz farkına baktığımızda Türkiye'ye yabancı sermaye yağması gerekiyor. Fakat olması gereken yabancı girişini görmüyoruz. İçeride şahıslar döviz mevduatını artırmaya devam ediyorlar. Bu da TL'ye halen güven sağlanamadığına işaret etmekte. Ekonomi yönetimi ve Merkez Bankası bu güven sorunu üzerinde durmalı. Eylül-Ekim aylarında enflasyonunun baz etkisiyle yüzde 10’a yaklaşması, hatta altına inmesi ihtimal dahilinde. Enflasyonda kısa vadeli düşüş hatalı yorumlanmamalı ve uzun vadeye bakılmalı. Millet cebindeki paraya baktığı için güven tam oluşmuyor. Piyasa ise yapısal reform programı bekliyor. Ekonomide özellikle yatırımcı güvenini azaltan bir sorun geri dönmeyen kredilerde artış. Takibe düşmüş kredi 124 milyardı. Enerji ve inşaat sektörlerindeki büyük şirketlerin kredilerinden bir 46 milyar daha eklendi. Yıllarca büyük şirketlerin döviz kredileri konusunu konuştuk, uyarılar yaptık, bugün bunların bedelini hep birlikte ödüyoruz.”

“HİÇBİR EKONOMİ HABERLE ZAYIFLAMAZ”

Dünya basınında Türkiye'de iki ekonomi muhabirinin yaptıkları haber nedeniyle yargılandığı yönünde bir haber çıktığını belirten Çetin, “Dünyada hiçbir ekonomi, gazete haberiyle veya tweetle zayıflamaz. Bu olaylar ülkemizin imajını zayıflatmakta. Umuyorum ki, yargı reformu bu sorunları ortadan kaldıracak ve ülkemizin imajını güçlendirecektir” dedi.

“İŞSİZLİK ELE ALINMALI”

Sektörel istihdama bakıldığında tarım, imalat sanayi, inşaat, ticaret, ulaştırma sektörlerinde geçen yıla göre istihdamın düştüğünü belirterek ekonomi yönetiminin işsizlik konusu üzerinde durması gerektiğini vurgulayan Çetin, “Sadece otel ve restoran sektöründe, eğitimde, kamuda bir miktar istihdam artışı oldu. İŞKUR’a kayıt yaptırmış işsiz sayısı 4.5 milyona yakın. TUİK’e göre işsiz sayısı 4 milyon 253 bin. Bu yıl işgücüne katılan kişi sayısı sadece 168 bin olarak ölçülmüş. İşgücüne katılan nüfusun azalması da açıklama gerektiren bir durum. İşsizlik artık millet iş beğenmiyor meselesini aştı. Bu konuda kamuda ve özel sektörde kısmi zamanlı çalışmanın artırılması gibi yeni çözümler bulunmalı” diyerek, Kepez Belediyesi’nin işsiz gençleri firmalarla buluşturduğu projede yer almak istediklerini bildirdi.

“İSTİHDAMA EN BÜYÜK KATKI ANTALYA’DAN”

Antalya’nın istihdamda, vergide, yatırımda Türkiye ortalamasının üzerinde olduğuna işaret eden Çetin, şunları dile getirdi:

“Sigortalı çalışan sayısı Türkiye genelinde yüzde 1.9 oranında düşerken, Antalya’da yüzde 5.3 oranında yükseldi. Büyük iller arasında sigortalı istihdam yalnızca Antalya’da arttı. Ülkemiz genelinde bir yılda kayıtlı istihdam yaklaşık 300 bin kişi azaldı. Antalya istihdamı ise Haziran’dan Haziran’a 30 bin, Ocak-Haziran arasında 168 bin arttı. Bu dönemde Türkiye’de kayıtlı istihdama en yüksek katkıyı yapan il, Antalya. Yeni kurulan şirket sayılarına baktığımızda Türkiye genelinde şirket kuruluşları geçen yıla göre doğal olarak yavaşladı. İlk sekiz ayda şirket kuruluşların arttığı veya hızlandığı dört il var: Bolu, Bitlis, Muğla ve Antalya. Türkiye genelinde kayıtlı esnaf ve işveren sayısı yüzde 8.5, Antalya’da yüzde 11.4 arttı. Antalya kayıtlı işveren ve esnaf sayısındaki artışta İzmir’i geçmiş, İstanbul ve Ankara’dan sonra üçüncü olmuştur. Ekonomide durgunluk ve işsizlik varken, esnaf sayısındaki bu artış dikkat çekici. Ekonomik sıkıntı ve işsizlik insanları küçük girişimlere yöneltiyor olabilir. Madalyonun arka yüzü de işyeri enflasyonu meselesi. Kredi hacmimizin sabit kaldığını görüyoruz. Son haftalardaki kredi artışı henüz verilere girmemiştir. İhracatta özellikle tarım, maden ve kimya ihracatında durgun dönemdeyiz. Verilerde konut satışı 8 aylık olduğu için azalma görünmekte. Ağustos ayında konut satışı yüzde 5 artmıştır. Türkiye genelinden iyi olmak, çok iyi olmak anlamına gelmemekte. Ayrıca sektöre, bölgeye ve işletmeye göre durum değişebilmekte.”

“DAHA YÜKSEK KATMA DEĞER ELDE ETMELİYİZ”

TUİK bölgesel gelir verilerini hatırlatan Çetin, “Görüyoruz ki 2018'de Antalya'da ortalama kişi başına kullanılabilir gelir 24 bin lira iken İstanbul'da 34 bin lira. En yüksek gelirli yüzde 10 grubunda bile Antalya'da ortalama gelir 70 bin lira iken, İstanbul'da 129 bin lira.   İstanbul dışında, Ankara, İzmir, Tekirdağ gibi bölgelerde de gelir düzeyi bize göre daha yüksek. Bu nedenle Antalya olarak daha yüksek katma değer elde etmek için çalışmamız gerekiyor” diye konuştu.

“HIZLI UYGULAMA ADIMLARIYLA İYİ SONUÇLAR ALABİLİRİZ”

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan tarafından İhracat Master Planı’nın açıklandığını hatırlatan Çetin, şunları söyledi:

“Bakanlık Çin örneğini gösteriyor. Çin’in dünya ihracat payındaki yükselme ve teknoloji ihracatı gerçekten çarpıcı. Çin’in dünya ihracat payı 2001’de yüzde 4.3 iken 17 yılda yüzde 12.9'a gelmiş. Teknoloji ihracatını 17 yılda 49 milyardan 504 milyar dolara çıkarmış. Burada inovasyon ve dijitalleşmenin önemine yapılan vurgu da çok isabetli. Bakanlığımız ihracatta hedef ülkeler ve hedef sektörler belirlemiş. Bizim Ur-Ge gruplarımızda Fas, Brezilya, Özbekistan vardı. Şimdi Kenya da var. Şu anda bu vizyona uyumlu gidiyoruz. Bu konuda yeni adımlar da atmalıyız. İhracatta 5 sektöre özel önem verilmiş ve ihtisas serbest bölgeleri kurulacağı açıklanmış. Antalya'da kimyasal gübre, ilaç, elektrik, makina ve gıda sektörlerimiz bu programlardan daha fazla yararlanabilecek. İhracat planında, güçlendirilmiş ihracat destekleri yer almış. Türk Ticaret merkezlerinde showroom ve büro açılmasına destek, sektörel heyet destekleri devam etmekte.  Bunların dışında lojistik, e-ihracat, Eximbank kredilerinin artırılması, ticaret müşavirliklerinin geliştirilmesi ile ilgili hedefler de konulmuş. 3 milyar 700 milyon liralık bir kaynak ayrılacağı belirtilmiş. Ticaret Bakanlığımızı kutluyorum. Eğer hızlı uygulama adımları atılırsa iyi sonuçlar alınabileceğine inanıyorum.”

“GÖRÜŞÜMÜZ ALINMALI”

2023 sanayi strateji belgesi yayınlandığını da hatırlatan Çetin, “Bu belgenin geçen yıl yayınlanması gerekiyordu. Kalkınma planı gibi bir yıl gecikmiştir. Buna rağmen belgede hedefler çok genel düzeyde kalmış. Birçok ülke otonom taşıt, 5G, kentlerin ve şirketlerin dijital dönüşümü alanında çoktan mesafe aldı. Biz ise somut adımlar atmakta çok geç kaldık. Bu konularda özel sektör bakanlıklardan önde gitmekte. Bizim Antalya 4.0 raporumuzu Bakanlıklara göndereceğiz. TOBB Üniversitesi'nde yapay zeka mühendisliği bölümü açıldı. Bakanlıklar bu çalışmalardan yararlanmalı. 2023 sanayi stratejisinde kalkınma planlarındaki öncelikli sektörler tekrar sayılmış ve yol haritalarının gelecek yıl hazırlanacağı ifade edilmiştir. OSB'lerde dijital dönüşüm merkezleri kurulacağı ve arsa tahsis modeli oluşturulacağı öngörülmüştür. Kalkınma Ajansları ve Odaların sanayici ve girişimciye destek için mevzuatlarının değişeceği belirtilmiştir. Bütün bu çalışmalar artık hızlanmalıdır. Gelecek yıl yol haritalarının hazırlanmasında bizlerin de görüş ve katkısı mutlaka alınmalıdır” dedi. HABER: YUSUF KATRAĞ