“Asgari ücret vergiden muaf olmalı”

Türkiye’de milyonlarca kişinin asgari ücretle çalışmak zorunda kaldığına dikkat çeken DİSK Akdeniz Bölge Temsilcisi ve Genel İş Antalya Şube Başkanı Vedat Küçük, asgari ücretin vergiden muaf tutulması gerektiğini belirterek net 3 bin 800 lira olmasını istedi. Küçük, asgari ücretli işçinin yılın 122 günü vergi ve diğer kesintiler için çalışmakta olduğunu da dile getirdi.

Milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücret görüşmelerinin başlaması sendikaları harekete geçirdi. Asgari ücretin net 3 bin 800 lira olması gerektiğini vurgulayan Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), ülke genelinde basın açıklaması yaptı. Antalya’daki açıklama Vergi Dairesi önünde gerçekleştirildi. Dün öğle saatlerinde Antalya Defterdarlığı önünde buluşan DİSK’e bağlı sendikaların temsilcileriyle sendika üyeleri, “Milyonlar asgari ücretten mahrum, milyonlar asgari ücrete mahkum! Asgari ücret tümüyle vergiden muaf olsun, asgari ücrete sigorta prim desteği sağlansın” yazılı pankart açtı. Ayrıca, “İşçi memur el ele genel greve, saraya değil emekçiye bütçe, insanca yaşamak istiyoruz, sefalet ücreti istemiyoruz, vergide adalet istiyoruz, direne direne kazanacağız” şeklinde slogan atan sendikacılar, asgari ücret tespitinde geçim koşulları ve milli gelir artışının dikkate alınmasını isteyerek net 3 bin 800 lira olması gerektiğini dile getirdi. Sendikacılar ve işçiler adına açıklamayı DİSK Akdeniz Bölge Temsilcisi Vedat Küçük yaptı.    

“MİLYONLARCA KİŞİYİ ETKİLİYOR”

2021 asgari ücretinin belirlenme sürecinin ekonomik kriz ve Covid-19 salgınının yarattığı ağır sosyal ve ekonomik tahribat altında başladığına dikkat çeken DİSK Akdeniz Bölge Temsilcisi Küçük, “Milyonlarca işçi iş ve gelir kaybına uğradı. Artan fiyatlar nedeniyle de alım gücü hızla düştü. Türkiye’de 10 milyon civarında işçi, asgari ücret altında veya asgari ücrete yakın bir ücretle çalışıyor. İşsizlik ödeneklerinden, emekli aylıklarına kadar pek çok ödeme asgari ücret düzeyinden etkileniyor. Ayrıca, asgari ücretin artışı, genel ücret artışlarını da etkiliyor. Özellikle salgın döneminde büyük önem taşıyan kısa çalışma ödeneği de asgari ücrete oranla hesaplanıyor. Bu koşullar altında asgari ücret salgının yarattığı kayıplara ve ekonomik krize karşı çalışanları korumanın en önemli aracıdır. Sosyal bir devlet olmanın gereği işçilerin yaşadığı bu kayıpları telafi etmektir. Bu kayıpları telafi etmenin en önemli yollarından biri de ücretli çalışanların karşı karşıya olduğu büyük vergi adaletsizliğine derhal son vermektir” dedi.

“ASGARİ ÜCRETLİNİN AĞIR VERGİ YÜKÜ KABUL EDİLEMEZ”

Özellikle vergi adaletsizliğine dikkat çekmek istediklerini söyleyen Küçük, “Asgari ücretten yapılan vergi ve diğer kesintiler asgari ücretin niteliği ile bağdaşmamakta. Dolaylı-dolaysız vergi ve diğer kesintileri dikkate aldığımızda işçinin eline brüt asgari ücretin sadece yüzde 67’si net harcanabilir ücret olarak geçmekte. Yani işçinin kazandığı üç liranın biri vergilere ve kesintilere gitmekte. İşçilerin eline daha para geçmeden ücretinden doğrudan kesintiler yapılmakta. Asgari ücretli bir işçinin brüt ücretinden damga vergisi, gelir vergisi, primler ile KDV ve ÖTV gibi dolaylı vergiler de hesaba katıldığında 1000 TL’ye yakın bir kesinti olmakta. Yani 2 bin 943 lira brüt asgari ücretin yalnızca bin 960 lirası işçinin eline harcanabilir olarak geçmekte. Bir başka ifadeyle asgari ücretli işçi, yılın 122 günü vergi ve diğer kesintiler için çalışmakta. Asgari ücretlinin ağır bir vergi yükü altında olması kabul edilemez. Vergide adalet olmadan ücrette adalet olmaz. Üstelik pandemi koşullarında, yani işçiler ciddi bir yaşam savaşı içinde iken asgari ücret üzerindeki bu vergi ve kesinti yükünün kaldırılması bir tercih değil sosyal devlet olmanın bir zorunluluğudur”  diye konuştu.

“ASGARİ ÜCRETİN DOLAR VE ALTIN KARŞISINDAKİ KAYBINDAN BAHSEDİLMİYOR”

Ülkeyi yönetenlerin asgari ücret konusunda başarı hikayeleri anlattıklarını dile getiren Küçük, şunları ifade etti:

“Asgari ücretin dolar ve altın karşısındaki kaybından hiçbir biçimde bahsedilmemekte.  Türkiye’nin, Avrupa ülkeleri içinde en düşük asgari ücrete sahip 4 ülkeden biri olduğu gerçeği yok sayılmakta. Enflasyon ve işsizlik gibi konularda gerçek yaşam ile ilgisi olmayan başarı verileri üretenler, asgari ücrette de bir başarı hikayesi anlatılmakta. Bu masalda Asgari Geçim İndirimi hilesine başvurulmakta. 2008 yılına kadar ücretliler için vergi iadesi uygulaması söz konusuydu. Ücretliler belirli temel harcamaları için topladıkları fatura ve fişler karşılığında devletten vergi iadesi almaktaydı. Ancak vergi iadesi ücretin bir parçası değildi. Devlet tarafından yapılan bir ödemeydi. 1 Ocak 2008’de vergi iadesi uygulaması kaldırıldı ve bunun yerine Asgari Geçim İndirimi (AGİ) uygulaması başlatıldı. AGİ’nin dahil edilmesiyle net asgari ücret olduğundan yüksek gösterilmeye başlandı. 2020 itibarıyla AGİ hariç net asgari ücret 2 bin 324 TL değil aslında 2 bin 103 lira 97 kuruştur. İşveren tarafından işçiye ödenen net asgari ücret budur. 2008’de AGİ’nin asgari ücrete dahil edilmesi, asgari ücretin görünenden fazla arttığı yanılgısına yol açmakta.”

“VERGİ DIŞI BIRAKILMALI”

“Rakamlarla oynayarak gerçekler değişmez. Gerçekleri değiştirmek için tercihlerin değişmesi gerekmekte. İşverenlerin devasa vergi teşvikleri aldığı bir ülkede, asgari ücretten vergi alınmamalı. Çağdışı damga vergisine son verilmeli. Vergi dilimlerinde adalet sağlanmalı. SGK işveren primleri destekleniyorsa, işçi primleri de desteklenmeli” diyen Küçük, asgari ücretle ilgili atılması gereken adımları şöyle sıraladı: 

“Salgın döneminde asgari ücret farklı hesaplanmalı. Brüt asgari ücret net olarak ödenmeli. 2021 asgari ücreti Covid-19 salgınının hanelere getirdiği yeni yükler dikkate alınarak hesaplanmalı. Bütçeden asgari ücrete nakit desteği sağlanmalı. Asgari ücret tümüyle vergi dışı bırakılmalı, tüm ücretlilerin asgari ücret kadar gelirinden vergi alınmamalı. Salgın döneminde asgari ücret SGK işçi primleri bütçeden karşılanmalı. Asgari ücret hesabında sadece işçinin kendisi değil, ailesi de esas alınmalı. Asgari ücret tespitinde geçim koşulları ve milli gelir artışı dikkate alınmalı. Asgari ücret bütün işçi ve memurlar için ortak saptanmalı. 2021 asgari ücreti net 3 bin 800 lira olarak saptanmalı.” HABER: YUSUF KATRAĞ