“İşletmelerimizi açın”

Koronavirüs salgını nedeniyle kapanan yeme-içme sektörü zorda. Paket servisin bir restoranın satışlarının en fazla yüzde 5’i seviyesinde olduğunu ve çarkı döndürmeye yetmediğini kaydederek günü kurtaramadıklarını açıklayan AGYİD Başkanı Zeki Özen, HES kodu, Güvenli Turizm Sertifikası gibi kurallar çerçevesinde işletmelerin açılmasına izin verilmesini istedi.

Covid-19 (Koronavirüs) salgını Antalya’daki yeme-içme sektörü yatırımcı ve işletmecilerini bir araya getirdi. Salgının Türkiye’de görülmeye başladığı Mart ayından sonra sıkıntılı günler yaşamaya başlayan Antalya’daki yeme-içme sektörü yatırımcı ve işletmecileri, Ağustos ayında dernekleşerek Antalya Gastronomi Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği’ni kurdu. Dün basın açıklaması yapan Antalya Gastronomi Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği (AGYİD) Başkanı Zeki Özen ve üyeler, yaşadıkları sıkıntıya dikkat çekti. İşletmelerinin kapalı olduğunu veya sadece paket servisinin çarkı döndürecek yeterlilikte olmadığını vurgulayan Başkan Zeki Özen; HES kodu, Güvenli Turizm Sertifikası gibi kurallar dahilinde işletmelerinin açılmasına izin verilmesini istediklerini dile getirdi.

“LOKOMOTİF SEKTÖRÜZ” 

Derneği yeme-içme sektöründe etik değerleri tesis etmek, sektör içi iletişimi kuvvetlendirmek, Antalya’nın gastronomi destinasyonu olmasında kurumlarla işbirliği yapmak, sektörel eğitim ve vizyon faaliyetleri düzenlemek, sektörün devletin kurumlarıyla iletişimini güçlendirmek gibi hedeflerle kurduklarını söyleyen Başkan Özen, Antalya’da 3 binin üzerinde işletmeyle, 50 bin civarında personel istihdam eden ve yüzlerce tedarikçi firmaya önemli gelir kapısı olan lokomotif bir sektör olduklarını kaydetti.

“ÇOK CİDDİ PROBLEMLERLE KARŞI KARŞIYAYIZ”

“Pandemi nedeniyle tamamen ve bir anda kapanan sektörümüz maddi manevi çok ciddi problemler ile karşı karşıya. Aylardır kapalıyız” diyen Özen, “Öncelikle devletimize personellerimize yapılan Kısa Çalışma Ödeneği’nden, KDV ve stopaj indiriminden dolayı teşekkürü bir borç biliriz. Ancak işletmelerimiz kapanmakla birlikte, kira, elektrik, su, doğal gaz faturaları, vergi, SGK gibi maddi yükümlülüklerle baş başa kaldı. Sektörümüz birikimi olan bir sektör değildir ve bir anda kapanması yukarıda saydığımız faturalarla birlikte tedarikçi borçlarını da ödeyemez hâle gelmiş, bir çok işletmemiz icra takipleri ile karşı karşıya kalmıştır. Öte yandan KÇÖ’den yararlanan veya yararlanamayan binlerce çalışanımız temel ihtiyaçlarını karşılayamaz durumda ve sosyal patlamanın eşiğinde. Derdimiz personellerimize geçim kapısı olabilmek” ifadelerini kullandı.

“GÜNÜ ÇEVİREMİYORUZ”

Antalya’daki her bir yeme-içme sektörü işletmesinde ortalama 50 kişi çalıştığını belirten Özen, devletin genel olarak destekler verdiğini açıklayarak Özen, “Bu destekleri alan işletmeler diğer taraftan faaliyetlerini devam ettirmekte. Uçaklar, oteller, fırınlar, eczaneler ve benzerleri çalışmakta. Kısıtlı da olsa günü çevirebilmekteler. Bizim işletmelerimizde tamamen kapıya kilit vurulmuş durumda. Sektörümüz günü çevirememekte” dedi.

“YILLARIN TECRÜBESİNİN YOK OLMASINA GÖZ YUMULMAMALI”

Birikimlerinden harcayarak ayakta durmaya çalıştıklarına dikkat çeken Özen, “Artık yavaş yavaş herkes zorlanıyor. Önümüzdeki günlerde dökülmeler başlayacak. İşletmeler belki tamamen kapanmaz, el değiştirir ama yılların birikimini barındıranlar, en az 20 yıllık tecrübesi olanlar sektörden çekilmek zorunda kalır. Yılların tecrübesinin yok olmasına göz yumulursa aynı dükkanlarda çok daha niteliksiz işletmecilerle karşı karşıya kalınır” uyarısında bulundu.  

HAYATİ ÖNEM TAŞIYAN TALEPLER

Hayatın bütün çarklarının bir şekilde HES kodu, ateş ölçme gibi pandemi kuralları çerçevesinde dönerken sadece yeme-içme sektörünün tamamen kapalı olduğunun altını çizen Özen, paket servisin bir restoranın satışlarının maksimum yüzde 5’i seviyesinde olduğunu ve çarkı döndürebilecek yeterlilikte olmadığını kaydetti. Sektörde ürün gamı açısından sadece çok az bir bölümünün bu servisi verebildiğini dile getiren Özen, “Talebimiz, HES kodu, Güvenli Turizm Sertifikası gibi kurallar dahilinde işletmelerimizin açılmasına izin verilmesi. Kurallar çerçevesinde sektör açılabilir. Bununla birlikte sektörümüzdeki işletmelerimizin vergi, SGK yapılandırmalarının en az 6 ay ertelenmesi, icra takiplerinin 1 yıl süre ile dondurulması, işletmelerin hacimleri oranında KGF desteği hayati önem taşıyan diğer taleplerimizdir. Sektör olarak personelimize bir gelir kapısı, tedarikçilerimize müşteri olabilelim” dedi.

“ÇALIŞANLARIMIZLA ARAMIZDAKİ AİDİYET DUYGUSUNU KAYBETTİK”

Personellerinin ve kendilerinin personellerle yaşadıkları sıkıntılara dikkat çeken AGYİD üyesi Güray Kanan ise, “Devletin koyduğu kriterlere uymadıkları için kısa çalışma ödeneğinden veya ücretsiz izinden faydalanamayan çalışanlarımız var. Bunlar bizden bir şeyler bekliyorlar. Biz bir şeyler yapmaya çalışıyoruz ama verdiklerimiz yetmiyor. Bizimle araları kötü oluyor. Birde işten çıkartamıyorsun. Evinde oturacak ama para yok. Benim şirketimde 13 kişi ne Kısa Çalışma Ödeneğinden ne de ücretsiz izinden faydalanabiliyor. Başka bir yerde de çalışamıyorlar. Bu anlamda personellerimiz çok kötü durumda. Kendi aramızda aidiyet duygusunu kaybetmiş vaziyetteyiz. Tekrar açıldığımızda bize nasıl patron olarak bakacaklar? Biz onların babası gibi duruyoruz. Babadan para istiyorsun, babada da yok ki. Bu sektörde 14 kişi çalıştırıp bin lirayı bulamayan insanlar, işletme sahipleri var” diye konuştu. HABER: YUSUF KATRAĞ