Sütte 2 adım ileri 3 adım geri uyarısı

2023'te süt fiyatlarında belirsizliklerin yaşandığına işaret eden ATB Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Simav, "Süt değerini bulursa et sıkıntısı da süt sıkıntısı da çekilmez. 2024 yılı da 2023 gibi geçerse 2 adım ileri 3 adım geri gideriz" diye uyardı. "Enflasyon endişesiyle süt fiyatlarını baskılayarak sütçülüğü bitiriyoruz. Sütçülüğü bitirdiğimizde bir sonraki aşamada etçiliği bitiriyoruz" diyen ATB Meclis Üyesi Nuri Büyükselçuk ise, süt fiyatlarının gerçekçi olarak belirlenmesi gerektiğini kaydetti.

Antalya Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Simav ve ATB Meclis Üyesi Nuri Büyükselçuk, süt sektörüyle ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu. 2023 yılını değerlendirerek 2024 yılına ilişkin temennilerini dile getiren sektör temsilcileri, sütteki sıkıntılara dikkat çekti. Süt fiyatındaki belirsizlikten, fiyatların baskılanmasından ve sütün gerçek değerini bulamamasından yakınan sektör temsilcileri, küçük aile işletmelerinin desteklenmesi gerektiğinin altını çizdi. Sütün et sektörüne etkisine de işaret eden sektör temsilcileri, önemli uyarılarda bulunarak 2024 yılında süt fiyatının gerçek değerini bulmasını temenni etti.

"40 GÜNDE YEM FİYATLARI YÜZDE 20'YE YAKIN ARTTI"

Son 40 günlük dönemde yem fiyatlarında yüzde 20'ye yakın artış yaşandığına dikkat çeken ATB Meclis Üyesi Nuri Büyükselçuk, şunları söyledi:

"2023 yılı Kasım-Aralık arasındaki 40 günlük dönemde mısırda yüzde 14, arpada yüzde 23, kepekte yüzde 32, ayçiçek küspesinde yüzde 36, mısır grizinde (Kepeği) yüzde 31 oranında artışlar oldu. Rasyon dediğimiz yemin reçetesindeki artışların ortalaması yüzde 20'dir. Bu artışlar tamamen hammaddeye bağlı. Bu dönemde üretilen yemlerde Türkiye'deki yem fabrikalarının ortalama fiyatlarında 19 protein süt yeminde yüzde 15, 21 protein süt yeminde yüzde 18 ve 15 protein besi yeminde yüzde 17 oranında artış oldu. Bizim artışlarımız hammadde fiyatlarının artışlarının altında kaldı. Çünkü, çok yoğun rekabetçi bir sektörümüz var. Türkiye'de 500'ün üzerinde yem fabrikası var ve her fabrikanın ciddi kapasite sorunları bulunuyor. Bütün fabrikalar kapasitesinin tamamını ya da maksimumunu kullanmak için kıyasıya bir rekabet içerisinde. Bu artışlar bırakın fabrikaların karlılığını artırmayı ancak başa baş noktasında."

"HER SEKTÖRÜN KENDİ DİNAMİKLERİ VAR, SÜTÜN FİYATI ARTTI DİYE YEMİN FİYATI ARTMAZ"

Süte zam geldiğinde yeme zam yapılmasının söz konusu olmadığına da işaret eden Büyükselçuk, "Sektör olarak et ve süt fiyatlarındaki artışların, yem fiyatlarındaki artışlardan tamamen bağımsız olduğunu düşünüyoruz. Son 1 yılda süt yemindeki artış yüzde 29, besi yemindeki artış yüzde 22, çiğ sütteki artış yüzde 35, etteki artış yüzde 73'dür. Her sektörün kendi dinamikleri var. Hiçbir yemci sütün fiyatı arttı diye yemin fiyatını artırmaz. Çünkü, onun da kendi dinamikleri var" şeklinde konuştu.

"FİYATLARI BASKILAYARAK SÜTÇÜLÜĞÜ BİTİRİYORUZ"

Özellikle süt sektörünün desteklenmesi gerektiği düşüncesinde olduklarını kaydeden Büyükselçuk, "Süt sektörünün desteklenmesi hem etteki hem de sütteki krizin önüne geçecektir. Enflasyon endişesiyle süt fiyatlarını baskılayarak biz sütçülüğü bitiriyoruz. Sütçülüğü bitirdiğimizde bir sonraki aşamada etçiliği bitiriyoruz" diye uyardı.

"AİLE İŞLETMELERİ DESTEKLENSİN, SÜT FİYATLARI GERÇEKÇİ OLARAK BELİRLENSİN"

Çözüm olarak aile işletmelerinin desteklenmesi önerisinde bulunan Büyükselçuk, "Önerimiz, aile işletmelerinin desteklenmesi ve süt fiyatlarının gerçekçi olarak belirlenmesi. Sadece enflasyon endeksli olarak süt fiyatlarının belirlenmesi uzun vadede sektörü yok edecektir" dedi.

"FİYAT ARTIŞLARI MAKUL VE KABUL EDİLEBİLİR"

Fiyat artışlarını konuşurken devletin son 3 yıl içindeki bütçe gelişmesine bakmak gerektiğini de belirten Büyükselçuk, "Biz buradan reel (Gerçek) enflasyonu da görebiliriz. 2022'den 2023'e bütçe giderlerimizdeki artış yüzde 60 civarında. 2023'ten 2024'e bütçe artışımız ise yüzde 147'dir. Devletimizin harcamaları yüzde 147 artmış. Bu harcamaların içerisinde her şey var. Demek ki enflasyonumuz yüzde 147 seviyesinde. 2022'den 2024'e gelirsek son 2 yıldaki bütçe artışı yüzde 300 civarında. Bu artışlara bakıldığında son 1 yılda süt yeminde yüzde 22, besi yeminde yüzde 29 artış olması gayet makul ve kabul edilebilir" şeklinde konuştu.

"FİNANSMAN MALİYETİ FİYATLARA YANSIYOR, BU DA ENFLASYONA YAPIŞIYOR"

Türkiye'de hemen hemen her sektörde yoğun bir rekabet yaşandığına işaret ederek finansman sorununa değinen Büyükselçuk, şunları dile getirdi:

"2023 yılının başında finansmana erişimin zorluğunu konuşuyorduk. Çünkü, kredi faizleri enflasyonun çok altındaydı ve bankalar kredi vermek istemiyordu. Şimdi finansmana erişim kolay fakat finansman kullanmak zor. Şuanda yüzde 60'lara yakın kredi faizleri var ve bu krediyi kullanmak için bankaya gittiğinizde size şüphe ile bakıyorlar. 'Ne iş yapacak da bana ödeyip birde üzerine para kazanacak?' Fakat kimi sektörler bu kredileri kullanmak zorunda. Kredi faizi kullanıldığında mecburen fiyatlara yansıyor. Finansman maliyetini doğal olarak fiyatlara yansıtıyorsunuz. Bu da enflasyona yapışıyor."

"2023 SÜTTE BELİRSİZLİK YILI OLDU, SÜT DEĞERİNİ BULMALI"

2023 yılında süt sektörüyle ilgili uzun yıllardır görülmeyen bir belirsizlik yaşandığını söyleyen ATB Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Simav ise, "Piyasada süt fiyatları 13 liraları buldu. Müstahsil Konseyi'nin baskısı üzerine 8 buçuk liralarda kaldı. Fiyat çok geç açıklandı. Bugünkü fiyat hala Bakanlığın açıkladığı fiyatın üzerinde olmasına rağmen Ulusal Süt Konseyi hala yeterli değeri vermedi. 2024 yılında temennimiz süte yeterli önemin verilmesi. İnşallah hak ettiği fiyattan satılır. Süt, 2024 yılında hak ettiği fiyattan satılmazsa, küçük aile işletmelerine gerekli önem verilmezse süt üretiminde yine gerilemeler meydana gelecek. Biz bunu yıllardır yaşıyoruz. Bu sıkıntıları hep ithal damızlık ve etlik hayvanla çekiyoruz. Bu da ülkemize gereğinden fazla zarar getiriyor. Süt değerini bulursa et sıkıntısı da süt sıkıntısı da çekilmez. 2024 yılı da 2023 gibi geçerse, 2 adım ileri 3 adım geri gideriz" uyarısında bulundu. HABER: YUSUF KATRAĞ