Tarım, artan maliyetlerin kıskacında

Haziran ayı meclis toplantısında konuşan ATB Başkanı Ali Çandır, tarımla ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu. Üyelerin, son akaryakıt zamlarının ardından tarımsal üretim ve nakliye maliyetlerinin aşırı yükselmesinden yakındığına dikkat çeken Çandır, bunun üretimin ve ticaretin üzerindeki en önemli sorun haline geldiğini söyledi. Çandır, nakliye maliyetlerinin ürünün fiyatına ulaştığını da kaydetti.

Antalya Ticaret Borsası (ATB) Haziran ayı olağan Meclis toplantısı, Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında gerçekleştirildi. Yönetimin bir aylık çalışmasıyla ilgili üyelerin bilgilendirildiği toplantıda konuşan ATB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, tarım, ekonomi ve kent gündemiyle ilgili görüşlerini dile getirdi. Tarımdaki koşulların giderek zorlaştığına dikkat çeken Çandır, kontrol dışı gerçekleşmelerin dikkat dağıttığını ifade etti. Artan maliyetlerin en büyük sorun haline geldiğini vurgulayan Çandır, nakliye maliyetleriyle ilgili akaryakıtta ÖTV ve KDV muafiyeti beklendiğini kaydetti. Sorun ve önerilerini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a iletilmek üzere Türkiye Ekonomi Şurası’nda Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve bakanlara sunduklarını bildiren Çandır, ilettikleri taleplerin olumlu sonuçlanmasını beklediklerini söyledi.

“102 YILDIR VAR GÜCÜMÜZLE ÇALIŞIYORUZ”

Konuşmasına ATB’nin 102. yıl dönümünü kutlayarak başlayan Başkan Çandır, “Kentimiz tarımı ve ticaretinin gelişimi için 102 yıldır var gücümüzle çalışıyoruz. İlk günkü heyecanımızla ve beş yıldızlı hizmet kalitemizle daima üyelerimizin, sektörümüzün ve kentimizin yanındayız. Yanında olmaya da devam edeceğiz. Kuruluşumuzdan günümüze Borsamızda faaliyet göstermiş herkese teşekkür ediyorum. Hayatta olanlara sağlık ve afiyet, aramızdan ayrılmış olanlara rahmet diliyorum” dedi.

ANTALYA LİSESİ’NE DİKKAT ÇEKTİ

Antalya Lisesi yerleşkesindeki tarihi binaların başka kuruma devir edilmesiyle ilgili haberleri yakından takip ettiklerini bildiren Çandır, “Antalya Lisesi, 1898 yılından bu yana hizmet veren, bakanlığın ‘Tarihi 100 Lise’ listesinde bulunan kentimizin ve milli eğitimin en önemli değerlerindendir. Lisenin başka bir kuruma devri, kentimizin ve milli eğitimin hafızasından bir değerimizin daha silinmesi anlamına geliyor. Değerlerimizi bir bir yitirdikçe çocuklarımıza anlatacağımız anılar da eksiliyor. Lisenin tarihinin ve toplumsal hassasiyetlerin göz önünde bulundurulmasını bu ve benzeri konularda daha duyarlı davranılmasını diliyorum” açıklamasında bulundu.

“TARIMDA KOŞULLAR GİDEREK ZORLAŞIYOR”

Kent ekonomisine de dikkat çeken Çandır, “Açıklanan rakamlara ve öncü göstergelere baktığımızda 2022 yılının ilk yarısını, geçen yıldan daha hareketli geçirmiş bulunmaktayız. Özellikle kentimizin ekonomik ve ticari hareketliliği, ülkemiz ortalamasının üzerinde seyretmekte. Yılın yarısında hem geçen seneye göre hem de ülke ortalamasına göre daha yüksek seyreden ekonomik hareketliliğimizi korumaya odaklandık. Ancak kontrolümüz dışındaki gerçekleşmeler, dikkatimizi dağıtmakta. Özellikle tarımda; maliyet, finansmana erişim, üretim, mevzuat ve iklim koşulları giderek zorlaşmakta” diye konuştu.

“DAHA İYİ BİR İKİNCİ YARI UMUYORUZ”

2021 yılında ekonomi yüzde 11 büyürken tarımın 2.16 küçüldüğünü hatırlatan Çandır, şunları dile getirdi:

“6 yılın ardından ilk kez küçülme yaşamıştık. Yılın ilk çeyreğinde ise ekonomi yüzde 7.34 büyürken sektörümüz yüzde 0.94 büyüdü. Bu büyüme de son 6 yılın en düşük birinci çeyrek büyümesi oldu. İkinci çeyrek büyümemizi, daha yüksek bekliyoruz. Bu büyümede de ihracat başı çekecektir. Yılbaşından itibaren sektörümüzün ihracatı ülkemizde yüzde 22 kentimizde ise yüzde 7 artmıştır. Yaş meyve sebze ihracatı ise ülkemizde yüzde 1 artarken kentimizde yüzde 6 arttı. Yaş meyve sebze, tıbbi aromatik bitkiler ve süs bitkilerinde daha iyi bir ikinci yarı geçireceğimizi umuyoruz.”

“ÇEK İLE ÖDEMEDE ÜLKE ORTALAMASININ ÜZERİNDEYİZ”

Antalya’nın çek ile ödeme işlemlerinde de ülke ortalamasının üzerinde bir performans görmekte olduğunu belirten Çandır, “Açıklanan son verilere göre ülkemiz genelinde çek ile ödeme hacmi yüzde 54, kentimizde ise yüzde 90 artmıştır. Kurulan şirket artışında da kentimizde yüzde 2 artış yaşanırken ülkemizde yüzde 12 düşüş yaşanmıştır” dedi.

“BANKALAR KREDİ MUSLUKLARINI KISIYOR, TALEP EDİLEN MİKTARDA KREDİYE ULAŞILAMIYOR”

Ticari hareketliliğin önemli göstergelerinden birinin de kredi kullanımları olduğuna işaret eden Çandır, “Aylık gerçekleşmelere baktığımızda son dönemde bir zayıflama görülmekteydi. Nitekim ticari kredi kullanımı ülkemizde aylık yüzde 3, kentimizde ise yüzde 0.26 artmıştır. Tarımda da benzer bir durum yaşanmakta. Tarımsal krediler kentimizde yüzde 4, ülkemizde ise yüzde 13 artmıştır. Bu yavaşlama, kentimizin gelecekteki hareketliliği için risk barındırmakta. Çünkü uzun bir süredir kentimiz ekonomisi, kredi ile büyüme sağlama yoluna girmiştir. Bu yavaşlamada bankaların kredi musluklarını kısmasının da etkili olduğunu düşünüyoruz. Üyelerimiz gerekli koşulları karşılamalarına rağmen son dönemde talep ettikleri miktarda krediye erişemediklerini ifade ediyorlar. Özellikle tarımda kredi musluklarının kısılması demek önümüzdeki dönemde tarımsal üretimin düşmesi, dışa bağımlılığın ve enflasyonun artması ve ekonomik küçülme demektir” uyarısında bulundu.

“ARTAN MALİYETLER EN ÖNEMLİ SORUN”

Artan maliyetlerin meslek komitelerinin ana gündem maddesini oluşturduğunun altını çizen Çandır, üyelerin son akaryakıt zamlarının ardından tarımsal üretim ve nakliye maliyetlerinin aşırı yükseldiğini, bu durumun üretimin ve ticaretin üzerindeki en önemli sorun haline geldiğini ifade ettiklerini bildirdi.

“NAKLİYE MALİYETİ ÜRÜNÜN FİYATINI AŞTI”

Üyelerin, yaş meyve sebze ürünlerinin Antalya’dan İstanbul’a nakliye maliyetinin kilogramda 1 lira 20 kuruş ila 2 lira arasında değiştiğini ifade ettiklerini açıklayan Çandır, “Bir kilogram salatalığın fiyatı ile İstanbul’a nakliyesi aynı maliyete ulaşmıştır. Saman gibi ürünlerde ise Konya’dan Antalya’ya nakliye maliyeti ürün fiyatını aşmıştır. Bu konudaki örnekleri artırmak mümkün” ifadelerini kullandı.

BEKLENTİLERİNİ AKTARDI

Çandır, üyelerin devletten beklentilerini ise şöyle sıraladı:

“Tarımsal üretimde tarım ve gıda yükü taşıyan araçlarda kullanılan akaryakıtta ÖTV ve KDV muafiyeti getirilmeli. Elektrik maliyetlerinin düşürülmesi için tüm tarımsal faaliyetleri kapsayan özel bir abone grubunun oluşturulması sağlanmalı. SGK ve BAĞ-KUR primlerinin tarımsal üretimden çıkışı önleme ve kayıt içini özendirme amaçlı en az 5 yıl boyunca desteklenli, yani sembolik bir düzeye düşürülmeli. KDV alacaklarının nakit, bono, tahvil, banlara olan borçların üstenilmesi ve kamuya olan borçlarla mahsuplaşma gibi yöntemlerle hızlı bir biçimde iade edilmesi sağlanmalı.”

“SORUNLARIMIZI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİMİZİ SUNDUK”

Üyelerin, şekere erişimde sorun yaşadıklarını ve fiyatların aşırı yükselmesi nedeniyle sübvansiyon miktarının artırılmasını talep ettiklerini de belirten Çandır, Türkiye Ekonomi Şurası’na katıldığını hatırlatarak, “Şurada kentimizin yapısına uygun bir destekleme ve tarımsal yatırımlara uygun teşvik modüllerinin geliştirilmesini, tarımsal desteklerin 3 yıllık vadeler için önceden açıklanmasını ve ödemelerin sezon başında yapılmasını, destek ve teşviklerin çevresel ve ekolojik koşullar dikkate alınarak yeşil uygulamalar üzerinden artırılmasını, SGK prim desteklerinin artırılmasını ve sürekli hale getirilmesini, üreticilerin uygun fiyatlarla girdi tedarik etmeleri için Ziraat Bankası finansmanı ile organize girdi tedarik platformunun (GİTAP) hayata geçirilmesini, tarım için özel bir abone grubu oluşturulmasını, gübre, ilaç ve yem gibi ürünlerin yerli üretiminin etkili ve hızlı bir biçimde desteklenmesini, Hazine arazilerinin bilgilerinin sektörde yatırım yapacak kişilerin erişimine sunulmasını, birlikte üretimin motive edilmesini, tarım sayımı yapılmasını ve her beş yılda bir güncellenerek veri toplama ve izleme ağı oluşturulmasını, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ile paylaşılmak üzere Şura’ya katılan Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve bakanlara sundum. Sorunlarımızı ve geliştirdiğimiz çözüm önerilerimizi ilgilileri ve kamuoyu ile paylaşmaya devam edeceğiz ve çözümü içinde takipte olacağız. Taleplerimizin olumlu sonuçlanmasını diliyorum. Bu ortamı sağlayan TOBB başkanımıza ve yönetimine de teşekkür ediyorum” diye konuştu.

KURBAN BAYRAMINI KUTLADI

Çandır, sözlerini Kurban Bayramını kutlayıp, kurban derileri ve etlerinin telef edilmemesini isteyerek tamamlarken, üyeler sektörleriyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. HABER: YUSUF KATRAĞ