Toplu taşıma şoförleri dert küpü

Şehiriçi toplu taşıma şoförlerinin sıkıntılarını dile getiren Antalya Şehiriçi ve Şehirdışı Toplu Taşıma Şoförleri Derneği Başkanı Elçin Güner, 60 gün otobüs kullanmayan şoförlerin kartlarının kapatılmasının mağduriyete yol açtığını söyledi. Güner, pandemi nedeniyle haftada 3 gün yevmiye ile çalışmak zorunda kalan şoförlerin evlerine ekmek götüremez halde olduklarını da kaydetti.

Antalya’da şehir içinde toplu taşıma hizmeti veren özel halk otobüsleri şoförlerinden bazıları Büyükşehir Belediyesi önünde basın açıklaması yaparak sorunlarını dile getirdi. Şoförler adına açıklama yapan Antalya Şehiriçi ve Şehirdışı Toplu Taşıma Şoförleri Derneği Başkanı Elçin Güner, şoförlerin zor günler geçirdiklerinin altını çizdi. 60 gün otobüs kullanamayan şoförlerin kartlarının kapatılmasının mağduriyetlere yol açtığını belirten Güner, özlük haklarıyla ilgili sıkıntılar yaşandığını dile getirdi. Pandeminin şoförlere olan etkisine işaret eden Güner, haftada 3 gün 120 ila 150 lira arasında yevmiye ile çalışmak zorunda kalan şoförlerin geçimlerini sağlayamadığını söyledi. Depolama alanlarındaki koşulların da kötü olduğunu öne süren Güner, Ulaşım Daire Başkanlığı’nın Cezai İşlem Komisyonu’nda şoförlerin temsil edilmesini istediklerini belirtti.

“ŞOFÖRLER ÇOK ZOR GÜNLER GEÇİRİYOR”

Antalya Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığı’na bilgi verilerek özel halk otobüslerinde çalışan şoförlerin sosyal ve ekonomik olarak haklarına kavuşamadıklarını söyleyen Güner,  “Pandemi öncesinde dahi çok zor koşullarda çalışan şoförlerimiz pandemi döneminin başlaması ile hem sağlık hem de ekonomik açıdan çok zor günler geçirmekte. Bu zorluklara karşı yapılan tüm şikayetler göz ardı edilmekte ve hatta bizzat Ulaşım Koordinasyon Merkezi Genel Kurulu'nun 25 Aralık 2019 tarihli kararı ile şoförlerimize verilen ve parası peşin alınan çalışma kartları iptal edilerek çalışma özgürlüklerinin kısıtlanmasına gidilmektedir” diye konuştu.

“KAPANAN KARTLAR MAĞDURİYETE YOL AÇIYOR”

25 Aralık 2019 tarihli UKOME kararıyla 60 gün otobüs kullanamayan şoförlerin kartlarının kapatıldığını belirten Güner, şunları dile getirdi:

“Oysa ki, şu an ülkemizin ve tüm dünyanın içinde bulunmuş olduğu pandemi yasaklarından dolayı çoğu otobüs sahipleri araçlarını ulaşımdan çekmiş bulunmakta ve şoförlerini 60 günden uzun sürelerle çalıştırmamakta. Bu durumda özel hastanelerde şart koşulan sağlık testlerine ve kartlarına para ödeyen, her türlü şartı sağlayan, kazanılmış hakları bulunan şoförlerimizin kartlarını iptal etmek suretiyle otobüslerde çalıştırılmaları engellenmiştir. Bu durum ulaşım emekçilerinin mağduriyetine yol açmaktadır. Derneğimiz konuyu Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin yetkili mercilerine bildirmiş olduğu halde yetkililerce hiçbir girişimde bulunulmaması mağduriyetimizi günden güne artırmakta. 2020 yılının Mart ayından beridir hepimiz pandemiden dolayı haftanın 3 günü çalışabilmekteyiz. Bu nedenle çalışabilen şoförlerin dahi kısmi çalışmada bulunduğu düşünüldüğünde ekonomik zorluğun derecesi ortadadır.”

“ŞOFÖRLERİN ÖZLÜK HAKLARIYLA İLGİLENİLMİYOR”
Antalya’daki şehiriçi özel halk otobüsleri şoförlerinin çalışma koşulları ve sosyal haklarının çok kötü durumda olduğunu dile getiren Güner, “Kamu hizmeti niteliği taşıyan ulaşım hizmetinde çalışan bu emekçilerin kayıtları Büyükşehir Belediyesi’nde tutulduğu halde bu kişilerin özlük işlemleriyle hiç ilgilenilmemekte. Daire başkanlığında araçlarda hangi şoförlerin çalıştığına dair kayıtların bulunmasına rağmen talep halinde bu kayıtlar şoförlere verilmemekte sosyal ve ekonomik haklarına kavuşmaları engellenmekte. Bunun yanı sıra sigortaları yatırılmayan, yasak olmasına rağmen günlük 14-16 saat mesai yaptırılan şoförlerimizin fazla mesai ve hafta tatili ücretleri ödenmemekte. Şoförlerimiz UBGT günlerinde aralıksız çalıştırılmakta” ifadelerini kullandı.

“KISMİ ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDEN FAYDALANAMIYORLAR”

“Sigortasız çalıştırılan şoförlerimizin bir kazaya karışması durumunda sorumluluğu kim alacaktır?” sorusunu yönelten Güner, sigortasız çalıştırılan şoförlerin sosyal ve ekonomik haklarının sağlanmasının kamuyu ilgilendiren önemli bir olgu olduğunu söyledi. Kısmi sigortaları yatırılan şoförlerin ise, kısmi çalışma ödeneklerinden ve işsizlik ödeneklerinden pandemi sürecinde faydalanamadıklarını bildiren Güner, “Aynı zamanda birçoğu araç sahiplerince işten çıkarılmalarına rağmen işsizlik maaşı alamamıştır. Şoförler evlerine ekmek götürememekte. Yevmiyeli çalışmak zorunda kalanların ise kartları iptal edilmek suretiyle tümden çalışma alanları kapatılmıştır” açıklamasında bulundu.

“KAZANDIKLARININ BÜYÜK BİR KISMINI İHTİYAÇLARI İÇİN HARCAMAK ZORUNDALAR”

“Pandemi döneminde işverenlerce maaş sistemi kaldırılıp günlük yevmiye karşılığı çalışmaya çevrilmesi ve verilen yevmiyenin çok düşük miktarlarda olması nedeniyle şoförlerimiz açlık sınırının altında bir yaşam sürdürmekte” diyen Güner, şoförlerin 120 ila 150 lira arasında yevmiye ile çalışmak zorunda kaldıklarını belirtti. Haftada 3 gün çalışan şoförlerin büyük bir kısmının aldıkları yevmiyenin önemli bir kısmını ihtiyaçlarına yönelik olarak depolama alanlarında harcadıklarına işaret eden Güner, “Şoförler aldığı günlük yevmiyenin yarısını depolama alanlarında yemek için harcamakta, eline haftada 250 TL geçmektedir. Asgari ücretin bile 2 bin 825 TL olduğu durumda şoför arkadaşlarımız yemek ücretleri çıktıktan sonra aylık bin TL'ye haftada 3 gün, günde yaklaşık 16 saat çalışarak geçimlerini sağlamaya çalışmakta. Bu şartlar ne insan haklarına, ne iş ahlakına, ne de çalışma özgürlüğüne sığmakta” dedi.

 
DEPOLAMA ALANLARINA DİKKAT ÇEKTİ

Depolama yerlerinde şoförlerin mola saatlerinde ihtiyaçlarını giderdiği kiralık işletmelerin ruhsatsız olarak işletildiğini de iddia eden Güner, “Ruhsatsız olan bu işletmeler herhangi bir denetime dahi tutulmamakta. Hem sağlık hem vergi anlamında bir ihlale göz yumulmakta. Bu konuyu ilgililere ve yetkililere bildirmiş olmamıza rağmen konuyla ilgili herhangi bir aksiyon alınmamakta” diyerek depolama alanlarındaki kötü koşullardan bahsetti.

“CEZAİ İŞLEM KOMİSYONU’NA TEMSİLCİ İSTİYORUZ”

Son olarak, şoförlerin tek taraflı beyanlarla gerekli inceleme yapılmadan ve savunma hakkı verilmeden birçok cezaya katlanmak zorunda kaldıklarını belirten Güner, Ulaşım Daire Başkanlığı’nın Cezai İşlem Komisyonu’nda şoförleri temsilen 1 şoförün bulunmasını istediklerini bildirdi. Verilen cezaların hakkaniyetli olmaması ve yaşanan olumsuz olayların tüm sorumluluğunun otobüs emekçilerine yükletilmesi nedeniyle bunu talep ettiklerini kaydeden Güner, emekçinin içinde bulunduğu durumu anlayabilecek ve empati yapabilecek seviyede bir kurulun oluşturulmasının sağlanmasını istediklerini söyledi. HABER: YUSUF KATRAĞ